อัจฉริยะสร้างได้ 8 ประการ สำหรับเด็ก วัยเรียน มีการวิจัยเรื่องความฉลาดหรือศักยภาพ ภายหลังกำเนิด ซึ่งสามารถพัฒนาขึ้นในภายหลัง โดยแบ่งออกมาเป็น 8 ด้าน (Multiple Intelligences) ดังนี้
1. ความฉลาดทางด้านการพูดและภาษา (Verbal-Linguistic Intelligence) เป็นความสามารถในการเข้าใจความหมายและการใช้ภาษา การพูดและการเขียน การเรียนรู้ภาษา การใช้ภาษาสื่อสารให้ได้ผลตามเป้าหมาย สื่ออารมณ์ความรู้สึกให้คนอื่นเข้าใจได้ดี ศักยภาพด้านนี้พบสูงใน นักเขียน ทนาย นักปรัชญา นักหนังสือพิมพ์ นักการเมือง และครูอาจารย์
2. ความฉลาดทางด้านตรรกะและคณิตศาสตร์ (Logical-Mathematic Intelligence) เป็นความสามารถทางด้านตรรกะ การใช้เหตุผล ภาพศิลป์ ที่มุ่งแสดงความหมายและตัวเลข คณิตศาสตร์และการคิดวิเคราะห์ ในเชิงวิทยาศาสตร์ การสืบสวน และความสามารถในการคิดคำนวณที่ซับซ้อน ศักยภาพด้านนี้พบสูงในนักวิทยาศาสตร์ นักคณิตศาสตร์ วิศวกร แพทย์ และนักเศรษฐศาสตร์
3. ความฉลาดทางด้านมิติสัมพันธ์และการมองเห็น (Visual-Spatial Intelligence) เป็นความสามารถในการมองเห็นและเข้าใจ ด้านมิติสัมพันธ์ และการสร้างภาพในจินตนาการ และนำมาสร้างสรรค์เป็นผลงาน ประสาทสัมผัสดีทางด้านทิศทาง และเก่งในการทำงานที่มีการประสานระหว่างมือ และตา ศักยภาพด้านนี้พบสูงใน ศิลปิน จิตรกร ประติมากร ดีไซเนอร์ สถาปนิก วิศวกร
4. ความฉลาดทางด้านการเคลื่อนไหวร่างกาย (Bodily-Kinesthetic Intelligence) เป็นความสามารถในการใช้ร่างกายเคลื่อนไหวทำกิจกรรมทางกายอย่างสร้างสรรค์ เรียนรู้ได้ดีโดยการเคลื่อนไหวไปมาชอบการแสดง การละคร และยังเก่งในเรื่องการสร้างสิ่งของ เรียนรู้ได้ดีที่สุดผ่านการลงมือทำ มีการเรียนรู้ผ่านทางกาย ศักยภาพด้านนี้พบสูงในนักกีฬา นักเต้น นักแสดง ศัลยแพทย์ นักก่อสร้าง และทหาร
5. ความฉลาดทางด้านดนตรี (Musical-Rhythmic Intelligence) เป็นความสามารถในการเข้าใจ และสร้างสรรค์ดนตรี เข้าใจจังหวะ และมักจะอ่อนไหวต่อเสียง จังหวะสูงต่ำ และจังหวะดนตรี ศักยภาพด้านนี้พบสูงในนักแต่งเพลง นักดนตรี นักเต้น นักสร้างเครื่องดนตรี นักร้อง วาทยกร นักจัดรายการวิทยุ
6.ความฉลาดในด้านมนุษยสัมพันธ์ (Interpersonal-Social Intelligence)เป็นความสามารถในการเข้าใจความรู้สึกนึกคิดของผู้อื่น การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น สามารถจูงใจผู้อื่น สามารถทำงานเป็นทีม สื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นได้ทั้งผู้นำ และผู้ตาม ศักยภาพด้านนี้พบสูงในนักการเมือง ผู้นำทางศาสนา นักสังคมสงเคราะห์ นักบริหารจัดการ ครู นักการศึกษา นักขาย นักโฆษณา
7.ความฉลาดด้านการรู้ภายในตนเอง (Intrapersonal Intelligence) เป็นความสามารถในการใคร่ครวญ และสะท้อนตัวเอง เป็นพวกครุ่นคิดภายในตน ชอบทำงานคนเดียว สามารถเข้าใจอารมณ์ เป้าหมาย และแรงดลใจของตนเอง มักมีการเชื่อมโยงของการแสวงหาหรือค้นหาบนพื้นฐานความคิดของตัวเอง เข้าอกเข้าใจความรู้สึกภายในของผู้คน ศักยภาพด้านนี้พบสูงใน นักปรัชญา นักจิตวิทยา นักศาสนศาสตร์ นักเขียน ผู้ให้คำปรึกษา จิตแพทย์ และนักวิทยาศาสตร์
8. ความฉลาดทางด้านความเข้าใจธรรมชาติ (Naturalistic-Physical World Intelligence) เป็นความสามารถในการเรียนรู้เรื่องธรรมชาติ พืช สัตว์ ธรณีวิทยา สิ่งแวดล้อมธรรมชาติรอบตัว สามารถรับรู้ได้ถึงการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ หรือการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ในธรรมชาติรอบตัว เก่งในการจดจำและแยกประเภทชนิดต่างๆ ศักยภาพด้านนี้พบสูงใน นักวิทยาศาสตร์ นักธรรมชาติ นักอนุรักษ์นิยม นักจัดแต่งสวน เกษตรกร
ที่มา : พัฒนาการลูกน้อย และ
