ถ้าหากว่าวันหนึ่งคุณหลงอยู่ในป่าแล้วหละก็ โอกาสที่คุณจะหลุดออกมาจากป่านั้นได้นั้นได้ อาจจะมาจากแค่เข็มทิศเล็กๆเพียงอันเดียวเท่านั้น เข็มทิศ(Compass) จะหมุนและชี้ไปทางทิศเหนือตลอด ตามแรงดูดจากสนามแม่เหล็กโลก ทำให้เราสามารถที่จะหาทิศทางด้านอื่นๆที่สอดคล้องกันได้ต่อมา โดยเข็มทิศจะมีเข็มแม่เหล็กขนาดเล็กที่สามารถหมุนได้อย่างอิสระอยู่ภายใน เข็มแม่เหล็กขนาดเล็กนั้นเองจะเป็นตัวที่ตอบสนองกับแรงดูดจากขั้วแม่เหล็กของโลก
เข็มทิศทำงานอย่างไร
แม่เหล็กนั้นจะมีขั้วแม่เหล็ก 2 ขั้ว คือ ขั้วเหนือ(N) และขั้วใต้(S) โดยขั้วเหนือของแม่เหล็กนั้นจะดึงดูดขั้วใต้ของแม่เหล็กตัวอื่นเสมอ เช่นเดียวกันกับขั้วแม่เหล็กของโลก ซึ่งสามารถที่จะดึงดูดแม่เหล็กตัวอื่นได้เช่นกัน ด้วยสาเหตุนี้เองที่ลูกศรแสดงตำแหน่งที่บอกว่าทิศใดเป็นทิศเหนือของเข็มทิศจะถูกดึงดูดไปในทิศทางที่สอดคล้องกับสนามแม่เหล็กของโลกด้วย โดยขั้วแม่เหล็กของโลกเองที่อยู่ทางขั้วโลกเหนือนั้นจะดึงดูดขั้วเหนือ(N) จากแม่เหล็กตัวอื่นๆ หรือจะพูดให้เข้าใจได้ง่ายก็คือ ในทิศเหนือของโลกเรานั้นจะเป็นขั้วแม่เหล็กที่เป็นขั้วใต้(S) นั่นเอง
แล้วทิศเหนือที่แท้จริงหละ
แม้เข็มทิศนั้นเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์อย่างมากสำหรับการนำทาง แต่มันไม่ได้จะชี้และนำทางไปที่ทิศเหนือของโลกเสมอไป เพราะว่าขั้วแม่เหล็กของโลกที่เป็นขั้วเหนือนั้น ไม่ได้อยู่ในตำแหน่งเดียวกันกับทิศเหนือของโลกหรือขั้วโลกเหนือจริงๆ(ตำแหน่งตามที่ตั้งทางภูมิศาสตร์) ซึ่งขั้วเหนือของสนามแม่เหล็กโลกที่แท้จริงนั้นจะตั้งอยู่ทางใต้ลงมาจากขั้วโลกเหนือ 1,000 ไมล์ ในประเทศแคนาดา
ที่มาของทิศหลัก
ที่มาของทิศตะวันออก – ตะวันตก คือ การหมุนรอบตัวเองของโลก โดยหมุนจากทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออก รอบละ 1 วัน ไม่ว่าจะอยู่บนเส้นศูนย์สูตรโลก อยู่ในซีกโลกเหนือ หรืออยู่ในซีกโลกใต้ โลกหมุนแบบเดียวกันคือ จากทิศตะวันตก ไปทิศตะวันออก เมื่อเทียบกับการหมุนของเข็มนาฬิกาการหมุนของโลก จะเป็นตรงกันข้ามกล่าวคือ ในซีกโลกเหนือโลก หมุนทวนเข็มนาฬิกา และในซีกโลกใต้โลกหมุนตามเข็มนาฬิกา
ขอบคุณข้อมุล https://www.scimath.org/
