หลายยุคสมัยของไทยที่ผ่านมา ประเทศไทยผ่านมรสุมทางด้านเศรษฐกิจมาไม่น้อย ก็อย่างที่ทราบดีอยู่แล้วว่าสังคมไทยเป็นสังคมเกษตรกรรมมาตั้งแต่อดีตอย่างยาวนาน และเมื่อสังคมโลกเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงไปเป็นสังคมอุตสาหกรรมที่มากขึ้น สาเหตุประการหนึ่งที่ทำให้เราเผชิญกับปัญญาเศรษฐกิจดังกล่าว ก็คือเรื่องของ การขาดความสามารถในการผลิต หรือที่เราเรียกว่า “ผลิตภาพ” (Productivity) ของภาคการผลิตนั่นเอง ประชาชนกลุ่มเดิมหรือกลุ่มพื้นฐานที่ยังเป็นเกษตรกรยังขาดความรู้ความสามารถในการสร้างผลผลิตทั้งปริมาณและคุณภาพให้ทันต่อตลาดโลกได้
เพราะการเกษตรและอุตสาหกรรมในปัจจุบันเติบโตและเป็นไปในทิศทางเดียวกันอย่างรวดเร็ว การผลิตมีการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนที่ว่า ไม่ได้อาศัยแรงงานและวัตถุดิบราคาถูกเหมือนแต่ก่อน แต่ใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์เป็นกุญแจสำคัญในการเพิ่มมูลค่าและการพัฒนาผลิตภาพ และเข้มข้นไปด้วยความรู้เท่านั้นจึงจะเป็นหนทางที่นำพาให้เกิดความสามารถในการผลิตที่มากขึ้น
มาถึงตรงนี้ เราอาจสรุปได้ว่า วิทยาศาสตร์เป็นเครื่องมือสำคัญอันดับต้น ๆ ที่มีความสำคัญและสอดคล้องกับระบบเศรษฐกิจ อันเป็นตัวบ่งบอกฐานะและความเป็นอยู่ของคนในสังคมของชาติไทยได้เป็นอย่างดี หากสังคมไทยยอมรับและให้ความสำคัญของวิทยาศาสตร์ และเป็นสังคมที่ประกอบด้วยผู้คนที่มีพื้นฐานความรู้ทางวิทยาศาสตร์เพียงพอ หรือที่เรียกว่า Science Literacy ก็จะนำพาให้ประเทศไปสู่ความเจริญและเป็นประเทศในกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้วได้อย่างแน่นอน
วิทยาศาสตร์กับเทคโนโลยี
วิทยาศาสตร์มีความสำคัญในการช่วยสร้างความคิดที่พัฒนาให้มนุษย์ให้ว่าจะเป็นการคิดวิเคราะห์ ความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะและศึกษาหาความรู้ในการแก้ไขปัญหาต่างๆได้อยู่เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปัจจุบันนี้กับวัฒนธรรมสมัยใหม่ ที่เป็นสังคมแห่งการค้นคว้าและเรียนรู้ ทำให้ทุกคนจำเป็นที่จะต้องคอยศึกษาด้านวิทยาศาสตร์อยู่เสมอ เพื่อที่จะมาประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยีในปัจจุบันอย่างสร้างสรรค์ มีเหตุผลและพัฒนาคุณภาพชีวิตได้ดีมากยิ่งขึ้น เพราะฉะนั้นเราจะเห็นได้ว่าในปัจจุบันนี้ได้มีเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ๆเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องเพื่อใช้ในการอำนวยความสะดวกให้กับมนุษย์ โดยทั้งหมดนี้ล้วนมีรากฐานมาจากวิทยาศาสตร์ที่ผสมผสานเข้ากับเทคโนโลยีทั้งสิ้น
วิทยาศาสตร์กับสิ่งแวดล้อม
ปัจจุบันนี้ทุกคนล้วนหันมาใส่ใจกับทรัพยากรธรรมชาติและการรักษาสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้นเพื่อโลกที่ยั่งยืน วิทยาศาสตร์ได้เข้ามามีส่วนช่วยในการพัฒนาด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่ส่งเสริมในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมให้สมดุล มีการสร้างพลังงานทดแทน มีการคิดวิเคราะห์ถึงผลเสียต่างๆพร้อมแนวการแก้ไข ทำให้โลกมีการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้นแม้จะเกิดปัญหาธรรมชาติขึ้นบ่อยครั้ง แต่เราก็สามารถควบคุมทุกอย่างให้สมดุลด้วยความรู้ทางวิทยาศาสตร์
วิทยาศาสตร์กับเศรษฐกิจ
ปัจจุบันนี้ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ช่วยในการเพิ่มความสามารถพัฒนาด้านเศรษฐกิจ ทำให้ทุกประเทศบนโลกสามารถที่จะต่อยอด แข่งขันและดำเนินชีวิร่วมกันอย่างมั่นคง มีรากฐานและมีความสุข เราจะเห็นได้ว่ามีการนำวิทยาศาสตร์มาประยุกต์เข้ากับเทคโนโลยีต่างๆและใช้ในด้านเศรษฐกิจ ไม่ว่าจะเป็นด้านธุรกิจ การเงิน รวมไปถึงการสร้างผลผลิตและนำไปจัดจำหน่าย ที่เรียกว่าเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากสำหรับการดำเนินชีวิตของมนุษย์
วิทยาศาสตร์กับการพัฒนาคุณภาพชีวิต
เรียกได้ว่าวิทยาศาสตร์นั้นมีความสำคัญในการพัฒนาคุณภาพของมนุษย์ให้ดีขึ้นเป็นอย่างยิ่งในชีวิตประจำวันและตลอดชีพ ตั้งแต่คุณลืมตาตื่นขึ้นมาจนถึงกระทั่งก่อนนอนก็ต้องมีวิทยาศาสตร์เข้ามาเกี่ยวข้องทั้งสิ้น วิทยาศาสตร์นำมาซึ่งความสะดวกสบาย ความสุข รวดเร็วและทันสมัยในการดำรงชีวิตในแต่ละด้าน ดังต่อไปนี้
- อาหาร
วิทยาศาสตร์ช่วยในการเพิ่มคุณค่าทางสารอาหาร รักษาความสดใหม่และไม่ให้อาหารบูดเสีย สามารถเก็บได้นาน สร้างสารอาหารทดแทน พร้อมทั้งคิดประดิษฐ์และแสวงหาอาหารต่างๆทั้งในพื้นโลก ท้องทะเล อากาศ และอื่นอีกๆมากมาย เรียกได้ว่าวัตถุดิบและอาหารในปัจจุบันนี้มาจากการทดลอง วิจัยและประดิษฐ์ขึ้นมาโดยใช้กระบวนการวิทยาศาสตร์เป็นพื้นฐาน ยิ่งโดยในปัจจุบันนี้ได้มีอาหารรูปแบบต่างๆเกิดขึ้นมากมาย โดยเน้นความสะดวกสบายและเทคโนโลยีต่างๆเข้ามาดูแลเรื่องอาหารมากยิ่งขึ้น
- สุขภาพ
ปัจจุบันนี้อัตราผู้เสียชีวิตได้ลดน้อยกว่าแต่ก่อนมาก เนื่องจากมีเทคโนโลยี อาหารและยาเข้ามาช่วยดูแลรักษา มีทางเลือกในการดูแลสุขภาพมากยิ่งขึ้น น้ำบริโภคที่มีคุณภาพมากยิ่งขึ้นโดยการอาศัยวิชาเคมีจากวิทยาศาสตร์ช่วยกลั่นกรองและวิเคราะห์
- การศัลยกรรม
เรียกได้ว่าปัจจุบันนี้การศัลยกรรมเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของมนุษย์และมีการพัฒนาต่อยอดให้มีประสิทธิภาพมีหลายทางเลือก มีการบรรเทาความเจ็บปวดและคิดค้นนวัตกรรมที่รวดเร็ว ง่ายดายและสะดวกต่อคนรุ่นใหม่มากยิ่งขึ้น
- เครื่องใช้ต่างๆ
จะเห็นได้ว่าในสมัยนี้เต็มไปด้วยข้าวของเครื่องใช้ ภาชนะต่างๆที่ได้มีการประยุกต์และพัฒนาให้ตอบโจทย์คุณภาพชีวิตของคนรุ่นใหม่มากขึ้น คุณสามารถที่จะใช้สิ่งต่างๆได้อย่างปลอดภัย สะดวกรวดเร็ว ในทุกๆด้าน ทั้ง การก่อสร้าง ,รถยนต์,อุปกรณ์เครื่องครัว,ของตกแต่งบ้าน เป็นต้น รวมปึงการสังเคระห์ของเทียมสำหรับการใช้งาน เช่น ยางเทียม,แกรฟไฟต์ เป็นต้น
- อุปกรณ์เทคโนโลยีต่างๆ
สิ่งอำนวยความสะดวกที่เสริมสร้างความบันเทิงและสามารถนำมาใช้งานในด้านต่างๆก็ล้วนมาจากวิทยาศาสตร์ทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็น กล้องถ่ายรูป โทรทัศน์ สมาร์ทโฟนและอื่นๆอีกมากมาย โดยทุกอย่างจะต้องมีหลักการทางวิทยาศาสตร์มาเกี่ยวข้อง ยิ่งในปัจจุบันนี้ได้มีอุปกรณ์ไฮเทคต่างๆเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง สามารถช่วยในการสร้างความสะดวกสบายและยังนำมาประกอบอาชีพได้อีกด้วย
แหล่งที่มา
ดร.โสรัจจ์ หงศ์ลดารมภ์. วิทยาศาสตร์ในสังคมและวัฒนธรรมไทย (พิมพ์ครั้งที่ 1) . กรุงเทพมหานคร: (พว.)
ผ.ศ. นิรมล สุธรรมกิจ. ลักษณะพื้นฐานของประเทศกำลังพัฒนา. สืบค้นเมื่อวันที่ 15 เมษายน 2563, จาก http://www.econ.tu.ac.th/oldweb/doc/course/EC/EC361/lecture/LDC.pdf
และ https://arthomeonline.org