อาณาจักรพืช (Plant Kingdom)
พืชเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีกำเนิดขึ้นมาแล้วไม่ต่ำกว่า 400 ล้านปี มีหลักฐานหลายอย่างที่ทำให้เชื่อว่าพืชมีวิวัฒนาการมาจากสาหร่ายสีเขียว กลุ่ม Charophytes โดยมีการปรับตัวจากสภาพที่เคยอยู่ในน้ำขึ้นมาอยู่บนบก ด้วยการสร้างคุณสมบัติต่าง ๆ ที่เหมาะสมขึ้นมา เช่น มีการสร้างคิวติน (cutin) ขึ้นมาปกคลุมผิวของลำต้นและใบเรียกว่า คิวทิเคิล (cuticle) เพื่อป้องกันการสูญเสียน้ำ และการเกิด สโทมาตา (stomata) เพื่อทำหน้าที่ระบายน้ำและแลกเปลี่ยนก๊าซ เป็นต้น
อาณาจักรพืชแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆคือ
พืชไม่มีท่อลำเลียง ได้แก่ Division Bryophyta เป็นพืชที่มีขนาดเล็ก ไม่มีราก ลำต้น และใบที่แท้จริง แต่มีโครงสร้างที่ทำหน้าที่เหมือนราก ลำต้น และใบ ส่วนมากขึ้นในที่ชื่น ได้แก่ พืชจำพวก มอส ลิเวอร์เวิร์ต และฮอร์นเวิร์ต
พืชที่มีท่อลำเลียง เป็นกลุ่มพืชที่สามารถปรับตัวและอาศัยอยู่บนบกได้ดี มีการสร้างเนื้อเยื่อท่อลำเลียงและแร่ธาตุ แบ่งเป็น 2 กลุ่ม
– พืชที่มีท่อลำเลียง ได้แก่ Division Psilophyta , Division Lycophyta , Division Sphenophyta , Division Pterophyta , Division Coniferophyta , Division Cycadophyta , Division Ginkophyta , Division Gnetophyta , Division Anthophyta
- พืชที่มีท่อลำเลียงและไม่มีเมล็ด มีการสร้างสปอร์เพื่อใช้ในการสืบพันธุ์ มีวงจรชีวิตสลับ คือ มีระยะสปอโรไฟต์ และแกมีโทไฟต์สลับกันไป พบได้ทั่วไปในเขตร้อนและที่ชุ่มชื้น ได้แก่ พืชจำพวก หญ้าถอดปล้อง หวายทะนอย ผักแว่น ข้าหลวงหลังลาย ผักกูด
- พืชที่มีท่อลำเลียงและมีเมล็ด แบ่งเป็นสองชนิด คือ
- พืชมีเมล็ดแต่ไม่มีรังไช่ห่อหุ้ม มีลักษณะเป็นไม้พุ่ม ไม้เลื้อย ไม้ยืนต้น ลักษณะของเมล็ดจะเป็นเมล็ดเปลือย ไม่มีเนื้อผลไม้ห่อหุ้ม ได้แก่ พืชจำพวก สนสองใบ สนสามใบ ปรง แปะก๊วย
- พืชมีเมล็ดและมีรังไข่ห่อหุ้ม เป็นกลุ่มพืชที่มีมาก ประมาณ 275,000 ชนิด มีลักษณะสำคัญคือสามารถปรับตัวได้ดีในทุกๆสภาพแวดล้อม แบะมีวิวัฒนาการสูงสุด ส่วนใหญ่มีราก ลำต้น และใบที่แท้จริง มีระบบท่อลำเลียงที่เจริญดีมาก มีดอกเป็นอวัยวะสืบพันธุ์ มีการสืบพันธุ์ที่เรียกว่าปฏิสนธิซ้อน พืชในกลุ่มนี้แบ่งออกเป็นสองประเภท คือ
- พืชใบเลี้ยงเดียว ได้แก่ ข้าว ปาล์ม มะพร้าว
- พืชใบเลี้ยงคู่ ได้แก่ มะม่วง มะเฟือง ส้ม
สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรนี้แบ่งเป็น 10 ดิวิชั่น คือ
1. Division Bryophyta พืชที่ไม่มีระบบท่อลำเลียง มีขนาดเล็ก ได้แก่ มอส ลิเวอร์เวิร์ต และฮอร์นเวิร์ด
2. Division Psilophyta พืชที่มีท่อลำเลียงชั้นต่ำ ไม่มีใบและรากที่แท้จริง ได้แก่ หวายทะนอย (Psilotum)
3. Division Lycophyta พืชที่มีท่อลำเลียงที่มีลำต้น ใบ และรากที่แท้จริงแต่ยังมีใบขนาดเล็ก ได้แก่ ช้องนางคลี่ ( Lycopodium ) และ ตีนตุ๊กแก ( Sellaginella )
4. Division Sphenophyta พืชที่มีท่อลำเลียง ลำต้นลักษณะเป็นข้อและปล้อง มีการสร้างสปอร์ ได้แก่ สนหางม้าหรือหญ้าถอดปล้อง ( Equisetum )
5. Division Pterophyta พืชที่มีท่อลำเลียง มีหลายชนิดแตกต่างกัน ได้แก่ เฟิร์น( Fern ) แหนแดง( Azolla ) และจอกหูหนู ( Salvinia )
6. Division Coniferophyta พืชที่สร้างเมล็ดเปือย ส่วนใหญ่เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ได้แก่ พวกสน ( Pinus ) เช่น สนสองใบและสนสามใบ
7. Division Cycadophyta พืชที่สร้างเมล็ดเปือย ได้แก่ ปรง ( Cycad )
8. Division Ginkgophyta พืชที่สร้างเมล็ดเปือย ได้แก่ แปะก๊วย (Ginkgo biloba )
9. Division Gnetophyta พืชที่สร้างเมล็ดเปือย ได้แก่ มะเมื่อย (Gnetum)
10. Division Anthophyta พืชที่สร้างเมล็ดมีสิ่งห่อหุ้ม ถือว่ามีวิวัฒนาการสูงสุด พบมากที่สุด ได้แก่ พืชดอก (Flowering plant)
