คณะมาแรง วิศวกรรมชีวการแพทย์

วิศวกรรมชีวการแพทย์ เป็นสาขาวิชที่นำเอาความรู้ทางด้าน “วิศวกรรมศาสตร์ + วิทยาศาสตร์การแพทย์” มาประยุกต์ใช้ร่วมกัน เพื่อออกแบบสร้างหรือพัฒนาซอฟต์แวร์ อุปกรณ์ หรือเครื่องมือทางการแพทย์ที่ได้มาตรฐาน สามารถใช้งานได้จริง รวมถึงการศึกษาค้นคว้าเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่มีความซับซ้อน และต้องการขั้นตอนการผลิตที่มีมาตรฐาน และ ประสิทธิภาพสูง ตัวอย่างที่เป็นที่รู้จักกันแพร่หลายของงานด้านวิศวกรรมชีวการแพทย์

แบ่งออกเป็น 9 สาขาย่อย ได้แก่

1. Bioinstrumentation เป็นสาขาที่นำความรู้ด้านอิเล็กทรอนิกส์ หรือคุณสมบัติทางไฟฟ้า  ที่ใช้ในการบอกจำนวนหรือเปลี่ยนคุณสมบัติของสิ่งมีชีวิตในระดับอะตอมเซลล์ เนื้อเยื่อ หรือระดับอวัยวะ โดยใช้อุปกรณ์มาเป็นตัวกลางในการติดต่อกับเครื่องจักรกล ไฟฟ้า หรือสัญญาณเสียง

2. Biomaterials เป็นสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับวัสดุธรรมชาติ ประกอบด้วย โครงสร้างของสิ่งมีชีวิต หรืออุปกรณ์ด้านการแพทย์ ที่สามารถทำงานแทนอวัยวะเดิมที่ได้รับความเสียหาย เช่น ลิ้นหัวใจเทียม เป็นต้น

3. Biomechanics เป็นการประยุกต์หลักทางกลศาสตร์เพื่อระบบของสิ่งมีชีวิต ซึ่งรวมถึงการวิจัยและการวิเคราะห์ทางกลศาสตร์ของสิ่งมีชีวิต และการประยุกต์ใช้หลักทางวิศวกรรมในสิ่งมีชีวิต

4. Cellular, Tissue and Genetic Engineering เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการผลิตอวัยวะเทียมจากวัสดุชีวภาพ สำหรับผู้ป่วยที่จำเป็นต้องใช้อวัยวะปลูก ถ่าย โดยวิศวกรในสาขาวิศวกรรมชีวการแพทย์มีหน้าที่ในการวิจัยเพื่อหาวิธีมาผลิตและนำอวัยวะเทียมมาใช้งานแทนอวัยวะเดิม เช่น ตับเทียม เป็นต้น

5. Clinical Engineering เป็นสาขาหนึ่งของวิศวกรรมชีวการแพทย์ในการในการพัฒนาอุปกรณ์ทางการแพทย์และเทคโนโลยีต่าง ๆ ในสถานพยาบาล บทบาทหลักของ Clinical Engineering คือการให้ความรู้และควบคุมดูแลอุปกรณ์ทางการแพทย์ การเลือกเทคโนโลยีที่ใช้ในการผลิตผลิตภัณฑ์ การควบคุมการผลิต

6. Medical Imaging เป็นสาขาที่ศึกษาเทคนิคหรือกระบวนการที่ใช้ในการสร้างภาพของร่างกายมนุษย์ หรือบางส่วนของร่างกาย และหน้าที่การทำงานร่างกาย เพื่อจุดประสงค์ทางคลินิกหรือทางวิทยาศาสตร์ทางการแพทย์

7. Orthopedic Engineering เป็นสาขาที่เน้นการทำให้โรคหรือการได้รับบาดเจ็บของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกทุเลาลง โดยการพัฒนาฟังก์ชันการทำงานทางกลศาสตร์ของวัสดุชีวภาพร่วมกับวิศวกรรม เนื้อเยื่อ

8. Rehabilitation Engineering เป็นการประยุกต์ใช้ความรู้ทางวิศวกรรมมาออกแบบ พัฒนา ดัดแปลง ทดสอบ ประยุกต์ใช้ และเผยแพร่เทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาการสูญเสียความสามารถต่าง ๆ ของร่างกาย งานวิจัยด้านนี้ครอบคลุมการเคลื่อนไหว การติดต่อสื่อสาร การได้ยิน การมองเห็น การจดจำ และการช่วยให้ผู้พิการสามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้ดีขึ้น

9. ystems Physiology เป็นสาขาที่รวมศาสตร์ทางการแพทย์ด้านต่าง ๆ เพื่อศึกษาโครงสร้าง ฟังก์ชันการทำงานของเซลล์ เนื้อเยื่อ และอวัยวะที่อธิบายถึงพฤติกรรมของระบบสิ่งมีชีวิต โดยทั่วไปการคำนวณทางสรีรวิทยาได้จากการรวมเทคโนโลยีและฟังก์ชันการทำงาน ของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายสิ่งมีชีวิต เช่น การหมุนเวียนเลือด การหายใจ เมตาบอลิซึม กลศาสตร์ชีวภาพ และระบบภูมิคุ้มกัน เป็นต้น

มหาวิทยาลัยที่เปิดสอน (ระดับปริญญาตรี)

1. มหาวิทยาลัยมหิดล 

ภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เน้นการเรียนการสอนที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ทั้งในภาคทฤษฎีอย่างเข้มข้นและภาคปฏิบัติที่ผู้เรียนจะได้ฝึกปฏิบัติงานจริง ไม่ว่าจะเป็นด้านการคิดค้น วิจัย และพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ ขึ้นมา เพื่อนำมาใช้ในการรักษาผู้ป่วย นอกจากนี้ยังมีโครงการแลกเปลี่ยนและฝึกงานต่างประเทศ อีกด้วย

เว็บไซต์ : www.eg.mahidol.ac.th

2. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

ภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นด้านทักษะการปฏิบัติและการสร้างนวัตกรรมที่มีคุณภาพ และสามารถประยุกต์หรือบูรณาการได้อย่างหลากหลาย  เช่น ด้านชีวกลศาสตร์ ด้านวัสดุชีวภาพ ด้านภาพทางชีวภาพและการแพทย์ ด้านชีวสารสนเทศ ด้านอุปกรณ์ตรวจวัดทางชีวภาพ ด้านอุปกรณ์ชีวการแพทย์ และด้านชีววิทยาศาสตร์ เป็นต้น มีการเรียนการสอนเน้นการสร้างงานวิจัยและนวัตกรรม รวมถึงการถ่ายทอดเทคโนโลยีเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ

เว็บไซต์ : bme.eng.swu.ac.th

3. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

สาขาวิศวกรรมชีวการแพทย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เป็นหลักสูตรที่สอนให้นักศึกษาเรียนรู้ทักษะด้านต่าง ๆ โดยเป็นการนำเอาความรู้พื้นฐานทางด้านวิศวกรรมและวิทยาศาสตร์เข้ากับวิชาความรู้ทางด้านการแพทย์ ทั้งด้านการรักษาพยาบาล การตรวจวินิจฉัย เพื่อให้ได้องค์ความรู้ใหม่และนวัตกรรม ที่เพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพการรักษาพยาบาล และการพัฒนาอุตสาหกรรมทางด้านการแพทย์ อีกด้วย

เว็บไซต์ : www.bme.psu.ac.th

4. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

สาขาวิศวกรรมชีวการแพทย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นให้นักศึกษาเรียนรู้ทั้งในภาคทฤษฎีและมีทักษะความสามารถในการปฏิบัติงานตลอดจนการวิจัยด้านวิศวกรรมการแพทย์ เพื่อตอบสอนงความต้องการของหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน

เว็บไซต์ : engineer.kmitl.ac.th