อีเมล์เริ่มใช้กันในปี พ.ศ. 2508 (ค.ศ. 1965) โดยใช้ในการส่งข้อมูลระหว่างผู้ใช้ภายในเครื่องคอมพิวเตอร์เมนเฟรม ปัจจุบันได้มีการเถียงกันระหว่างเครื่อง SDC’s Q32 และ MIT’s CTSS ว่าใครเป็นผู้ใช้ระบบอีเมล์เป็นเครื่องแรก
ต่อมาพัฒนาให้สามารถส่งอีเมล์ข้ามระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์ได้ โดยระบบแรกๆ ได้แก่ ระบบ AUTODIN ซึ่งเป็นระบบเชื่อมโยงข้อมูลของกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ (ปีพ.ศ. 2509) และ ระบบ SAGE ซึ่งใช้ตรวจจับเครื่องบินทิ้งระเบิด
ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ อาร์พาเน็ต (ARPANET) มีส่วนเป็นอย่างมากในการพัฒนาอีเมล์ มีการทดลองส่งครั้งแรกในเครือข่ายเมื่อ ปีพ.ศ. 2512 ในปี พ.ศ. 2514 นายเรย์ ทอมลินสัน (Ray Tomlinson) เริ่มใช้เครื่องหมาย @ ในการคั่นระหว่างชื่อผู้ใช้กับชื่อเครื่อง เขายังเขียนโปรแกรมรับส่งอีเมล์ที่ชื่อ SNDMAIL และ READMAIL อาร์พาเน็ตทำให้อีเมล์ได้รับความนิยม และอีเมล์ก็ได้กลายเป็นงานหลักของอาร์พาเน็ต
เมื่อประโยชน์ของอีเมล์เป็นที่รู้จักมากขึ้น ก็มีการคิดค้นระบบอีเมล์ที่ติดต่อโดยช่องทางอื่นสำหรับผู้ที่ไม่มีสิทธิ์ใช้เครือข่ายอาร์พาเน็ต เช่นผ่านเครือข่าย UUCP หรือ VNET ก่อนที่มีการพัฒนาอีเมล์ที่ค้นหาเส้นทางในการส่งโดยอัตโนมัติ (auto-routing) การส่งผ่านอีเมล์ข้ามจากระบบหนึ่งไปยังอีกระบบจำเป็นระบุเส้นทางการส่งโดยใช้เครื่องหมาย ! คั่นชื่อเครื่องระหว่างทาง วิธีนี้สามารถเชื่อมอีเมล์จาก อาร์พาเน็ต BITNET NSFNET UUCP เข้าด้วยกัน
ในช่วงประมาณ พ.ศ. 2520 หน่วยงาน IETF ออกแบบและกำหนดโพรโทคอลในการส่งอีเมล์ที่มีชื่อว่า SMTP หรือ Simple Mail Transfer Protocol ปัจจุบันโพรโทคอลนี้ถือเป็นมาตรฐานในการรับส่งอีเมล์บนอินเทอร์เน็ต
อีเมล (อังกฤษ: e-mail, email) ย่อมาจาก จดหมายอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ (อังกฤษ: electronic mail) คือวิธีการหนึ่งของการแลกเปลี่ยนข้อความแบบดิจิทัล ซึ่งออกแบบขึ้นเพื่อให้มนุษย์ใช้เป็นหลัก ข้อความนั้นจะต้องประกอบด้วยเนื้อหา ที่อยู่ของผู้ส่ง และที่อยู่ของผู้รับ (ซึ่งอาจมีมากกว่าหนึ่ง) เป็นอย่างน้อย บริการอีเมลบนอินเทอร์เน็ตในทุกวันนี้เริ่มมีการจัดตั้งมาจากอาร์พาเน็ต (ARPANET) และมีการดัดแปลงโค้ดจนนำไปสู่มาตรฐานของการเข้ารหัสข้อความ RFC 733 อีเมลที่ส่งกันในยุคคริสต์ทศวรรษ 1970 นั้นมีความคล้ายคลึงกับอีเมลในปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลงจากอาร์พาเน็ตไปเป็นอินเทอร์เน็ตในคริสต์ทศวรรษ 1980 ทำให้เกิดรายละเอียดแบบสมัยใหม่ของการบริการ
ความเป็นมาของอีเมล์ (Email) ในประเทศไทย
อีเมล์ถูกใช้งานอย่างแพร่หลายมาตั้งแต่ทศวรรษที่ 1980s แต่อีเมล์ในประเทศไทยนั้นเพิ่งจะมีการรับ-ส่งอย่างจริงจังในช่วงทศวรรษที่ 1990s หรือเมื่อเกือบ 30 ปีที่ผ่านมาเท่านั้นเอง โดยเครือข่ายของอีเมล์ยุคแรกนั้นเกิดขึ้นและใช้งานภายในมหาวิทยาลัยเป็นหลักจึงมีชื่อเรียกว่า “Campus Network” โดยมี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ เป็นสถานศึกษาแห่งแรก ที่สามารถเชื่อมต่อเข้ากับระบบอินเตอร์เน็ตเพื่อ รับ-ส่ง ข้อมูลได้ อย่างไรก็ตาม อีเมล์ในประเทศไทย ที่ได้รับการพัฒนาเพื่อใช้งานในระดับสาธารณะ คืออีเมล์ที่หลายคนอาจจะลืมเลือนไปแล้ว นั่นคือ ไทยเมล์ (Thai Mail) นั่นเอง โดยไทยเมล์เป็นฟรีอีเมล์ที่พัฒนาขึ้นโดย เอ.อาร์. อินฟอร์เมชัน แอนด์ พับลิเคชัน เปิดให้มีการใช้งานโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายครั้งแรกในปี ค.ศ.1997 ซึ่งในยุคนั้นการใช้อีเมล์ยังไม่ค่อยเป็นที่นิยมมากนัก ยอดผู้ใช้งานจึงมีสัดส่วนที่ต่ำ แต่ก็นับว่าไทยเมล์เป็นหนึ่งในย่างก้าวที่สำคัญของวงการอีเมล์ไทย และนับว่าเป็นอีกหนึ่งเครื่องพิสูจน์ว่าคนไทยสามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมได้ไม่แพ้ชาติใดในโลก หลังจากนั้นไมโครซอฟท์เปิดตัว Hotmail และ Google เปิดตัว Gmail ในเวลาต่อมา ความนิยมในไทยเมล์ก็ลดลงตามลำดับ กระทั่งบริษัทต้องปิดตัวลงในปี ค.ศ. 2014
ประวัติ Hotmail อีเมล์แรกที่หลายคนรู้จัก
อาจกล่าวได้ว่าไม่มีใครไม่รู้จักอีเมล์ Hotmail หรือที่ในปัจจุบันเรียกว่า Outlook เนื่องจากเป็นอีเมล์ที่ออกแบบและพัฒนาโดยบริษัทยักษ์ใหญ่อย่างไมโครซอฟท์นี้นั้นถูกพัฒนามาตั้งแต่ปี ค.ศ.1996 โดยวิศวกรคอมพิวเตอร์สองคนที่เป็นศิษย์เก่าของบริษัท Apple ซึ่งแต่เริ่มเดิมทีนั้น ชื่อเสียงเรียงนามของอีเมล์ดังกล่าวไม่ใช่ Hotmail อย่างที่หลายคนรู้จัก แต่กลับเป็น HoTMaiL ซึ่งมีที่มาจาก HTML นั่นเอง
ในเวลาต่อมา ไมโครซอฟท์ได้พัฒนา Hotmail ควบคู่ไปกับ MSN หรือโปรแกรมแชทที่ต้องใช้อีเมล์ดังกล่าวในการล็อคอินเพื่อเข้าใช้งาน จึงทำให้อีเมล์ Hotmail ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในทั่วทุกมุมโลก ส่งผลให้ทางไมโครซอฟท์ได้พยายามปรับปรุงและพัฒนา Hotmail ตลอดมา ไม่ว่าจะเป็นการรีแบรนด์ MSN กลายเป็น Window Live และ Window Live Messenger โดยเน้นอำนวยความสะดวกให้กับการรับ-ส่งข้อความส่วนตัว ควบคู่ไปกับการรับ-ส่งอีเมล์ แม้ว่าจะต้องเผชิญหน้ากับคู่แข่งรายสำคัญอย่าง Gmail ของ Google แต่ปัจจุบันไมโครซอฟท์ก็ยังสามารถรักษาความนิยมในอีเมล์ Hotmail หรือ Outlook ซึ่งสามารถใช้งานร่วมกับ Cloud Storage อย่าง One Drive อีกด้วย
ประวัติ Gmail อีเมล์อเนกประสงค์ยอดนิยม
หลังจากที่ Google สามารถสร้างชื่อให้กับตนเองในฐานะระบบสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต (search engine) ที่มีชื่อเสียงและได้รับการยอมรับในระดับสากลแล้ว ในช่วงต้นทศวรรษที่ 2000s ผู้บริหาร Google ได้สั่งการให้ทีมงานของเขาพัฒนาอีเมล์ที่สามารถปรับแต่ง (customization) รูปโฉมหน้าตาของอีเมล์ (interface) ได้ตามใจผู้ใช้งาน กระทั่งในปี ค.ศ.2004 อีเมล์ที่ได้ใช้เวลาพัฒนามาอย่างยาวนานกว่า 5 ปีนั้นก็ได้รับการเปิดตัวในชื่อ “Gmail” ซึ่งมีจุดเด่นที่มีพื้นที่รองรับการใช้งานจัดเก็บข้อมูลมากถึง 2GB ซึ่งนับว่ามากที่สุดในช่วงเวลาดังกล่าว และ Gmail ก็ได้ใช้ขนาดพื้นที่ดังกล่าวเป็นจุดขายตลอดมา กระทั่งในปัจจุบันที่ผู้ใช้งานอีเมล์ Gmail จะได้รับพื้นที่สำรองข้อมูลมากถึง 15GB ทันทีที่สร้างบัญชี Google Account ใหม่ รวมทั้งสามารถทำงานร่วมกับ Google Drive และบริการอื่น ๆ ของ Google ได้อย่างไร้รอยเชื่อมต่อ รวมถึงเปิดใช้งาน (แบบเสียเงิน) ให้กับกลุ่มธุรกิจทุกขนาด ที่ต้องการใช้ความ Premium ของระบบ Email เช่น การมีชื่อ Domain ของตัวเองต่อท้าย หรือที่เราเรียกกันว่าระบบอีเมล์บริษัท3
