UI vs. UX: คืออะไรคือความแตกต่างระหว่าง user interface และ user experience

UI คืออะไร

User interface (UI) คืออะไรก็ได้ที่ผู้ใช้โต้ตอบกับการใช้ผลิตภัณฑ์หรือบริการดิจิทัล ซึ่งรวมถึงทุกอย่างตั้งแต่หน้าจอและ touchscreens แป้นพิมพ์ เสียงและแม้แต่แสงไฟ อย่างไรก็ตามเพื่อให้เข้าใจถึงวิวัฒนาการของ UI การเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาและวิธีการพัฒนาแนวทางปฏิบัติและอาชีพเป็นอย่างไรนั้นช่วยได้มาก

ประวัติโดยย่อของ User interface

ย้อนกลับไปในปี 1970 ถ้าคุณต้องการใช้คอมพิวเตอร์ คุณต้องใช้ส่วนต่อประสานรายคำสั่ง (command-line interface) อินเทอร์เฟซกราฟิกที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบันยังไม่มีอยู่ในเชิงพาณิชย์ เพื่อให้คอมพิวเตอร์ทำงานได้ ผู้ใช้จำเป็นต้องสื่อสารผ่านภาษาเขียนโปรแกรมโดยใช้โค้ดหลายบรรทัด เพื่อสั่งให้ทำงานง่าย ๆ

ในปี 1980 ได้มีการพัฒนาส่วนติดต่อผู้ใช้แบบกราฟิก (GUI) เป็นครั้งแรกโดยนักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ที่ บริษัท Xerox PARC ด้วยนวัตกรรมที่ก้าวล้ำนี้ ผู้ใช้สามารถโต้ตอบกับคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลได้โดยการส่งคำสั่งผ่านไอคอนปุ่มเมนูและช่องทำเครื่องหมาย

การเปลี่ยนเทคโนโลยีนี้หมายความว่าทุกคนสามารถใช้คอมพิวเตอร์ไม่จำเป็นต้องใช้การเขียนโค้ดและการปฏิวัติคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลก็เริ่มขึ้น

โดยปี1984 บริษัทแอปเปิ้ลคอมพิวเตอร์เปิดตัวคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล แมคอินทอช (Machintosh) ซึ่งรวมจุดและคลิกเม้าส์ Macintosh เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ในบ้านที่ประสบความสำเร็จในเชิงพาณิชย์แห่งแรกที่ใช้อินเทอร์เฟซประเภทนี้

การเข้าถึงและความแพร่หลายของคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลและสำนักงาน หมายความว่าการเชื่อมต่อที่จำเป็นต้องได้รับการออกแบบโดยคำนึงถึงผู้ใช้ หากผู้ใช้ไม่สามารถโต้ตอบกับคอมพิวเตอร์ได้ คงไม่มีการขายคอมพิวเตอร์ เป็นผลให้นักออกแบบ UI ถือกำเนิดขึ้นมา

เช่นเดียวกับเทคโนโลยีต่างๆที่กำลังเติบโต บทบาทของนักออกแบบ UI ได้พัฒนาขึ้น เนื่องจากระบบต่างๆ การตั้งค่า ความคาดหวังและการเข้าถึง เป็นส่วนที่มีความจำเป็นมากขึ้นในอุปกรณ์ ขณะนี้นักออกแบบ UI ไม่เพียง ต้องทำงานบนอินเทอร์เฟซคอมพิวเตอร์เท่านั้น แต่ยังคงทำบนโทรศัพท์มือถือ augmented reality (AR) และ virtual reality (VR) อีกด้วย และแม้กระทั่ง อินเทอร์เฟซ “มองไม่เห็น” หรือ แบบไม่มีหน้าจอ (หรือเรียกว่า Zero UI) เช่น เสียง ท่าทางและแสง

นักออกแบบ UI ในปัจจุบันมีโอกาสเกือบจะไร้ขีดจำกัด ในการทำงานบนเว็บไซต์ โมบายแอพ เทคโนโลยีอุปการณ์สำหรับสวมใส่ (wearable technology) และอุปกรณ์สมาร์ทโฮมต่างๆ ที่กล่าวมานั้นเป็นเพียงส่วนน้อย ตราบใดที่คอมพิวเตอร์ยังคงเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันจะมีความจำเป็นที่จะต้องทำให้อินเทอร์เฟซที่ช่วยให้ผู้ใช้ ทุกวัย ทุกเบื้องหลังและประสบการณ์ทางเทคนิค สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

UX คืออะไร?

User experience หรือ UX มีการพัฒนามาจากผลของการปรับปรุง UI เมื่อมีบางอย่างให้ผู้ใช้ได้โต้ตอบกับประสบการณ์ของพวกเขา ไม่ว่าจะเป็นแง่บวก ลบหรือเป็นกลาง สามารถเปลี่ยนวิธีที่ผู้ใช้รู้สึกเกี่ยวกับการโต้ตอบเหล่านั้น

นักวิทยาศาสตร์ด้านวิทยาการความรู้ Don Norman นิยามคำว่า “ประสบการณ์ของผู้ใช้” ในต้นปี 1990 สมัยที่เขาทำงานที่บริษัทแอปเปิ้ลและนิยามมันดังนี้

“ประสบการณ์ผู้ใช้’ ครอบคลุมทุกด้านของการปฏิสัมพันธ์ของผู้ใช้ปลายทางกับบริษัท ทั้งบริการและผลิตภัณฑ์ของบริษัท”

นั่นเป็นคำจำกัดความกว้าง ๆ ที่อาจครอบคลุมทุกการปฏิสัมพันธ์ที่เป็นไปได้ที่บุคคลสามารถมีกับผลิตภัณฑ์หรือบริการ ไม่ใช่เพียงแค่ประสบการณ์ดิจิทัลเท่านั้น ผู้เชี่ยวชาญด้าน UX บางรายเลือกที่จะเรียกประสบการณ์ของลูกค้าตามสายงานนั้นๆ และบางรายได้ก้าวไปไกลกว่า เรียกสายงานนี้ง่ายๆว่าเป็นการออกแบบประสบการณ์

ไม่ว่าจะเรียกว่าอะไรก็ตาม คำจำกัดความดั้งเดิมของนอร์แมนเกี่ยวกับ UX ถือเป็นหัวใจสำคัญของการออกแบบประสบการณ์ทุกอย่าง – มันครอบคลุมทุกอย่างและอยู่ตรงกลางของมนุษย์และสิ่งที่ต้องปฏิสัมพันธ์อยู่เสมอ

เพื่อทำความเข้าใจว่าสิ่งใดที่ทำให้เกิดประสบการณ์ที่ดี Peter Moreville ได้พัฒนาภาพที่เน้นว่ามีสิ่งที่ทำให้เกิดการออกแบบ UX ที่มีประสิทธิภาพ

การใช้ประโยชน์จากภาพ “Usability honeycomb” ได้กลายเป็นพื้นฐานสำหรับแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดสำหรับผู้เชี่ยวชาญด้าน UX เพื่อช่วยชี้แนะแนวทางในการติดต่อกับผู้ใช้ รวมไปถึง:

• พวกเขาจะค้นพบผลิตภัณฑ์บริษัทของคุณได้อย่างไร
• ลำดับของการกระทำที่พวกเขาใช้ในการโต้ตอบกับอินเทอร์เฟซ
• ความคิดและความรู้สึกที่เกิดขึ้นในตอนที่พวกเขาพยายามที่จะงานชิ้นนั้นให้เสร็จ
• การแสดงผลที่พวกเขานำออกมาจากการปฏิสัมพันธ์ในภาพรวม

นักออกแบบ UX มีหน้าที่รับผิดชอบในการสร้างความมั่นใจว่า บริษัทจะจัดหาผลิตภัณฑ์หรือบริการที่ตอบสนองความต้องการของลูกค้าและช่วยให้พวกเขาบรรลุผลตามที่ต้องการ

นักออกแบบ UX ทำงานอย่างใกล้ชิดกับนักออกแบบ UI นักวิจัย UX นักการตลาดและทีมผลิตภัณฑ์เพื่อทำความเข้าใจผู้ใช้งานผ่านการวิจัยและการทดลอง พวกเขาใช้ข้อมูลเชิงลึกที่ได้รับเพื่อย้ำและปรับปรุงประสบการณ์อย่างต่อเนื่องทั้งจากการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ

ความแตกต่างระหว่าง UI กับ UX คืออะไร?

ในขั้นพื้นฐาน UI ประกอบขึ้นจากองค์ประกอบทั้งหมดที่ทำให้บุคคลสามารถโต้ตอบกับผลิตภัณฑ์หรือบริการได้ UX ตรงกันข้ามคือสิ่งที่แต่ละคนมีปฏิสัมพันธ์กับผลิตภัณฑ์หรือบริการนั้น ๆ ได้รับกลับไปจากประสบการณ์ทั้งหมด

Don Norman และ Jakob Nielsen สรุปไว้อย่างชัดเจนว่า:

สิ่งสำคัญคือต้องแยกประสบการณ์การใช้งานทั้งหมดออกจาก User interface (UI) แม้ว่า UI จะเห็นได้ชัดว่าเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่งของการออกแบบ ตัวอย่างเช่น เมื่อพิจารณาเว็บไซต์ที่มีบทวิจารณ์ภาพยนตร์ แม้ว่า UI สำหรับการค้นหาภาพยนตร์จะสมบูรณ์แบบ แต่ UX อาจไม่ดีสำหรับผู้ใช้ที่ต้องการข้อมูลเกี่ยวกับการฉายของภาพยนตร์อิสระขนาดเล็ก หากฐานข้อมูลที่จำเป็นมีเฉพาะภาพยนตร์จากสตูดิโอรายใหญ่เท่านั้น

ตัวอย่างเช่น Google อินเทอร์เฟซที่ มีชื่อเสียงของ Spartan ชี้ประเด็นว่าประสบการณ์ที่ยอดเยี่ยมไม่จำเป็นต้องใช้ระฆังและนกหวีด เมื่อมุ่งเน้นไปที่ผู้ใช้ Google รู้ดีว่าเมื่อพวกเขามาที่เว็บไซต์ พวกเขามองหาเพียงสิ่งเดียว นั่นคือข้อมูล และพวกเขาต้องการได้มันมาอย่างรวดเร็ว

ข้อเท็จจริงที่ว่า ‘ google ‘ เป็นคำกริยาที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางแสดงให้เห็นว่า บริษัท ให้ประสบการณ์และความคาดหวังดังกล่าวได้ดีเพียงใด เกือบทุกสิ่งที่คนอยากรู้สามารถเข้าถึงได้ในพริบตาและมีเพียง search engine อีกไม่กี่ตัวเท่านั้นที่รอดมาได้ในปัจจุบัน

ลองจินตนาการว่าทุกครั้งที่คุณค้นหาใน Google ใช้เวลา 15 วินาทีในการได้ผลลัพธ์ – คุณไม่สามารถรับคำตอบของคุณได้ทันที แม้ว่าอินเทอร์เฟซจะยังคงเหมือนเดิม แต่ประสบการณ์ของคุณกับ Google จะแตกต่างกันอย่างมาก

ขอบคุณแหล่งข้อมูล https://www.thaiprogrammer.org/