จากข้อมูลของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย อธิบายเลขบัตรประชาชน 13 หลักไว้ว่า เลขทั้งหมด 13 หลักนั้น (X-XXXX-XXXXX-XX-X) แบ่งออกเป็น 5 ส่วน (ดูได้จากรูปภาพประกอบด้านบน) คือ
ส่วนที่ 1 – มีเลข 1 หลัก เลขเพียงหนึ่งตัวนี้หมายถึง ประเภทบุคคล ประกอบด้วย 8 ประเภท
ส่วนที่ 2 – มีเลขทั้งหมด 4 หลักเรียงติดกัน หมายถึง สำนักทะเบียนที่ออกเลขประจำตัวประชาชน หากนับจากทางซ้ายมือ เลขตัวที่ 2-3 เป็นการบอกจังหวัด ส่วนเลขตัวที่ 4-5 เป็นการบอกอำเภอ เขต เทศบาล หรือเมืองพัทยา
ส่วนที่ 3 และส่วนที่ 4 – มีเลขทั้งหมด 7 หลัก บ่งบอกลำดับของบุคคลในแต่ละประเภทของแต่ละสำนักทะเบียน
และส่วนสุดท้ายที่ 5 – มีเลข 1 หลัก หมายถึงเลขตรวจสอบความถูกต้องของเลขประจำตัวประชาชนทั้งหมด
หลักที่ 1
หมายถึง ประเภทของบุคคล แบ่งเป็นบุคคล 9 ประเภท
- เลข1 = คนไทย/สัญชาติไทย แจ้งเกิดภายใน 15 วัน (ตั้งแต่ 1 มกราคม 2527)
- เลข2 = คนไทย/สัญชาติไทย แจ้งเกิดเกินกำหนด 15 วัน
- เลข3 = คนไทย/ต่างด้าว ที่มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน (ก่อน 31 พฤษภาคม 2527)
- เลข4 = คนไทย/ต่างด้าว ที่ย้ายเข้าในทะเบียนบ้าน ขณะยังไม่มีเลขบัตรปชช. ระหว่าง 1 มกราคม – 31 พฤษภาคม 2527
- เลข5 = คนไทย/ต่างด้าว ที่ได้อนุมัติให้เพิ่มชื่อในทะเบียนบ้าน ในกรณีตกสำรวจหรืออื่นๆ
- เลข6 = ต่างด้าวที่เข้าเมืองถูกกฎหมาย แต่อยู่ชั่วคราว เช่น ชาวต่างชาติแต่งงานกับคนไทย และ ต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยผิดกฎหมาย แต่อนุมัติให้อยู่ได้ เช่น ชนกลุ่มน้อยชายแดน-ชาวเขา
- เลข7 = บุตรของบุคคลประเภทที่ 6 ที่เกิดในไทย
- เลข8 = ต่างด้าวที่ได้รับสัญชาติไทย
- เลข 0 = ผู้ที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน
- เลข 00 = แรงงานต่างด้าวขึ้นทะเบียน (ตั้งแต่พ.ศ. 2547)
หลักที่ 2-3
หมายถึง จังหวัดที่แจ้งเกิดหรือขึ้นทะเบียน
หลักที่ 4-5
หมายถึง อำเภอ/เทศบาลในจังหวัดนั้น
หลักที่ 6-10
หมายถึง กลุ่มของบุคคลแต่ละประเภท(ตามหลักแรก)หรือเล่มที่ของสูติบัตร แล้วแต่กรณี
หลักที่ 11-12
หมายถึง เป็นคนที่เท่าไหร่ในกลุ่มบุคคลนั้นหรือใบที่ของสูติบัตรแต่ละเล่ม แล่วแต่กรณี
หลักที่ 13
หมายถึง เลขตรวจสอบความถูกต้องของเลขทั้ง 12 หลัก (ใช้สูตรคำนวณเฉพาะ)
สำหรับรายละเอียดเพิ่มเติมอื่นๆเกี่ยวกับเลขบัตรประจำตัวประชาชน สามารถ ศึกษาและสอบถามเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมการปกครอง 1548 หรือ เว็บไซต์ : http://stat.bora.dopa.go.th/callcenter1548/
