ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์และระบบคอมพิวเตอร์-คณิตศาสตร์ทางคอมพิวเตอร์

                ในการใช้ตัวดำเนินการคณิตศาสตร์ จะต้องกระทำกับค่า 2 ค่า ซึ่งจะอยู่สองข้างตัวดำเนินการเราเรียกค่า 2 ค่านี้ว่า ตัวโอเปอแรนด์ (Operand)

                    ตารางแสดงตัวอย่างตัวดำเนินการ (Operator) และตัวถูกดำเนินการ (Operand)

นิพจน์ทางคณิตศาสตร์	ตัวดำเนินการ	ตัวถูกดำเนินการ
A  +  B A  x  B  +  C  /  2 9  x  5  –  4 6  –  4  /  2  x  9  +  3^2	+ x ,  /  ,  + x  ,  – ^  ,  /  ,  x  ,  –  ,  +	A  ,  B A  ,  B  , C  9  ,  5  ,  4 6  ,  4  ,  2  ,  9  ,  3

 

                ตารางแสดงตัวอย่างตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์ที่นำไปใช้ในระบบคอมพิวเตอร์

ตัวดำเนินการ	ความหมาย	ชนิดข้อมูลของโอเปอร์แรนด์
+ – * / Div mod	การบวก การลบ การคูณ การหารจำนวนจริง การหารจำนวนเต็ม การหารจำนวนเต็มเอาเศษ	จำนวนเต็ม  ,  จำนวนจริง จำนวนเต็ม  ,  จำนวนจริง จำนวนเต็ม  ,  จำนวนจริง จำนวนเต็ม  ,  จำนวนจริง จำนวนเต็ม  จำนวนเต็ม

ข้อสังเกต

·       ถ้าตัวแปรหรือค่าคงที่ทุกค่าในนิพจน์เป็นเลขจำนวนเต็มทุกจำนวนและในนิพจน์ไม่มีเครื่องหมายเลย ผลลัพธ์ของนิพจน์นั้นจะเป็นข้อมูลชนิดจำนวนเต็ม

·       ถ้านิพจน์นั้นเกิดมีเลขจำนวนจริงเพียงจำนวนเดียว หรือมีเครื่องหมาย  /  เพียงตัวเดียว  ผลลัพธ์ของนิพจน์นั้นจะเป็นตัวเลขจำนวนจริง เช่น 2 *  9  /  3  =  6.0  หรือ  5 + 4.0 = 9.0

ลำดับการทำงานของตัวดำเนินการ

                ในนิพจน์ทางคณิตศาสตร์ที่ใช้กันส่วนใหญ่จะมีเครื่องหมายหรือตัวดำเนินการหลายๆ ตัวในนิพจน์เดียวกัน เช่น a + b * c จากนิพจน์นี้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำการประมวลผลโดยวิธีการคูณก่อนบวก ถ้าหากอยากให้ทำการบวกก่อนจะต้องใส่วงเล็บให้นิพจน์ (a + b) * c ดังนั้นเพื่อขจัดปัญหาความเข้าใจที่แตกต่างกัน จึงได้มีกฎการเรียงลำดับการทำงานของตัวดำเนินการต่างๆ ดังต่อไปนี้

1.นิพจน์ย่อยที่อยู่ในวงเล็บทั้งหมดจะถูกทำการประมวลหรือทำการคำนวณก่อน

2.ถ้ามีวงเล็บซ้อนกันอยู่ให้ทำวงเล็บในสุดก่อน แล้วค่อยทำวงเล็บถัดออกไปเรื่อยๆ จนถึงวงเล็บนอกสุด

3.ตัวดำเนินการในนิพจน์เดียวกันจะถูกเรียงลำดับการทำงานโดยเรียงจากความสำคัญจากมากไปหาน้อยเครื่องหมายที่มีความสำคัญมากจะถูกคำนวณก่อนดังนี้

        ก.      เครื่องหมาย  ^  (ยกกำลัง)  จะถูกดำเนินการก่อน

        ข.      เครื่องหมาย  *  ,  /  ,  div  ,  mod

        ค.      เครื่องหมาย  +  ,  –  จะถูกทำทีหลัง

4.ตัวดำเนินการที่มีลำดับความสำคัญเท่าเทียมกัน  จะให้ความสำคัญโดยเรียงลำดับการประมวลผลจากซ้ายไปขวา  นั่นก็หมายความว่า  เครื่องหมายตัวดำเนินการใดมาก่อนในนิพจน์เดียวกันก็จะถูกดำเนินการก่อน

ตารางแสดงลำดับการทำงานของตัวดำเนินการต่างๆ

ลำดับ	ตัวดำเนินการ
1 2 3 4	( ) ^ *,  /  , mod , div +  ,  –