ความเข้มของแสง
ความเข้มของแสง Light Intensity การวัดค่าความเข้มของแสง จะมีการใช้ค่าหลายค่าในการวัด เช่น ค่าแรงเทียน, lumen, lux
แรงเทียน: เรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า candle power มีหน่วยวัดเป็น cd หรือ candle 1 cd มีความหมายว่า เมื่อนำเอาแหล่งกำเนิดแสง มาวางไว้ที่วัตถุทรงกลม มีรัศมี 1 ฟุต ในพื้นที่ 1 ตารางฟุต จะวัดความสว่างได้เท่ากับ 1 ฟุต-แคนเดิล (1 fc หรือเท่ากับ 1 lumen/ft2) ซึ่งหมายความว่า ในพื้นที่ทรงกลม 1 ตารางฟุต จะมีแสงมาตก 1 เส้น หรือ 1 lumen
Lumen: เป็นค่าที่ใช้ในการวัด flux ซึ่งเป็นค่าของพลังงานที่เกิดมาจากแหล่งกำเนิดแสงนั้น ๆ เท่าไหร่ ในเวลาหนึ่ง ๆ โดยการวัดจะวัดเฉพาะแสงที่สายตามนุษย์สามารถมองเห็นได้ ไม่ได้วัดค่าพลังงานทั้งหมด
Lux: เป็นการวัดค่า ความส่องสว่างที่เรียกว่า illumination ซึ่งมีความแตกต่างจาก flux เพราะเป็นค่าพลังงานที่ออกมาจากจุดกำเนิด แต่ illumination เป็นพลังงานแสงที่ตกกระทบพื้นผิว
การแปลงหน่วยนั้นสามารถทำได้ง่าย ๆ ดังนี้
- 1fc (foot candle) = 1 lumen / ft2
- 1fc = 1/10.76 lumen / m2 หรือ lux
- 1fc = 0.09 lux
- 1lux = 10.79 fc = 10.76 lm/ft2
Power consumtion จะถูกวัดออกมาเป็นค่า Wattage หรือ watt ซึ่งมีความหมายว่า ค่าใช้จ่ายที่จะต้องเสียมักจะสัมพันธ์กับความส่องสว่างของหลอดไฟ ยิ่งวัตต์มาก แสงก็จะยิ่งเข้มกว่าวัตต์น้อย หากแต่ก็ไม่ได้คงค่านี้เสมอ
สามารถวัดได้หลายค่า เช่น แรงเทียน lumen lux
แรงเทียน หรือ candle power มีหน่วยเป็น cd หรือ candle 1 cd หมายถึง เมื่อเราเอาแหล่งกำเนิดแสง มาวางไว้ที่กลางวัตถุทรงกลม มีรัศมี 1 ฟุต ในพื้นที่ 1 ตารางฟุตนั้น จะวัดความสว่างได้เท่ากับ 1 ฟุต-แคนเดิล ( 1 fc or หรือเท่ากับ 1 lumen/ ft2 ) อาจเรียกย่อว่า 1 lumen (lm) นั่นคือ ในพื้นที่ทรงกลม 1 ตารางฟุต จะมีเส้นแสงมาตก 1 เส้น หรือ 1 lumen
Lumen เป็นการวัด flux หรือ ว่ามีพลังงานแสงออกมาจากแหล่งกำเนิดนั้นๆ เท่าไหร่ในเวลาหนึ่งๆ (วัดเฉพาะแสงช่วงสายตามองเห็นไม่ใช่พลังงานทั้งหมด )
Lux เป็นการวัด illumination หรือ ความส่องสว่าง (flux คือพลังงานแสงที่ออกจากจุดกำเนิดแต่ illumination เป็นพลังงานแสงที่ตกกระทบตัวพื้นผิว)
หากต้องการแปลงหน่วยก็สามารถแปลงได้ง่าย ๆ คือ
1 fc ( foot-candle) = 1 lumen / ft2
1 fc = 1/10.76 lumen / m2 หรือ lux
1 fc = 0.09 lux
1 lux = 10.76 fc = 10.76 lm/ft2
Power Consumption วัดออกมาเป็น Wattage หรือ watt พูดง่าย ๆ ก็เป็น ค่าใช้จ่ายที่คุณจะต้องเสียจากการใช้หลอด มักจะสัมพันธ์กับความสว่างของหลอดไฟ ยิ่งวัตต์มาก แสงที่ได้จะเข้ม กว่า วัตต์น้อย แต่ก็ไม่เสมอไป เมื่อเทียบกันกับหลอดต่างชนิดกัน ในวัตต์เท่า ๆ กันการ ให้ ความสว่างก็ต่างกันกับหลอดแต่ละชนิด
ปริมาณแสง
หน่วยการวัดปริมาณแสงที่นิยมใช้ในงานวิศวกรรม คือ การวัดในรูปของเส้นแรงของแสง ซึ่งมีหน่วยเป็น ลูเมน (Lumen) และ หน่วยที่แสดงการส่องสว่าง หรือความสว่างจะใช้หน่วย ลักซ์ (Lux) ซึ่งเป็นค่าเส้นแรงของแสงที่ตกบนพื้นที่ 1 ตารางเมตร นั่นคือ
Lux = Lumen/m2 = lm/m2
โดยการบอกค่าปริมาณแสงที่ออกมาจากหลอดใดๆ ก็จะบอกเป็นค่าลูเมน เช่น หลอดฟลูออเรสเซนต์สี Cool White 36 W. 1 หลอด มีค่า Lumen Output ประมาณ 3,000 ลูเมน หลอดฟลูออเรสเซนต์สี Day Light 36 W. 1 หลอด มีค่า Lumen Output ประมาณ 2,700 ลูเมน ฯลฯ ประสิทธิภาพของหลอดไฟ จะพิจารณาจากเส้นแรงของแสงที่ออกมาจากหลอดต่อกำลังวัตต์ของหลอดไฟ บางครั้งเรียกว่า
Efficacy มีหน่วยเป็น Lumen/Watt เช่น หลอดไส้ มีประสิทธิภาพทางแสงประมาณ 15 Lumen/W. หลอดฟลูออเรสเซนต์ Cool White มีประสิทธิภาพทางแสงประมาณ 80 Lumen/W
