แนพทาลีนคืออะไร
“แนพทาลีน” หลายคนอาจไม่คุ้นเคยกับคำนี้ แต่ถ้าเรียกว่าลูกเหม็นก็คงเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย เนื่องจากลูกเหม็นเป็นสารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
แนพทาลีนผลิตโดยการสกัดแยกจากน้ำมันดิน(coal tar) และจากการกลั่นแยกน้ำมันปิโตรเลียม ใช้เป็นสารไล่แมลงในตู้เสื้อผ้า (moth repellant) ใช้ไล่แมลงศัตรูพืชในสวนผลไม้ ใช้เป็นยาดับกลิ่นในห้องน้ำ นอกจากนี้ยังใช้เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้แก่ สี ตัวทำละลาย (alkylnaphthalene) ซึ่งใช้ในการผลิตกระดาษสำเนาชนิดไม่ต้องใช้กระดาษคาร์บอน (carbonlesscopy paper) เป็นต้น จะเห็นได้ว่าการใช้ประโยชน์จากแนพทาลีนมีมากมาย ดังนั้นเราควรทำรู้จักกับแนพทาลีนเพิ่มขึ้น เพื่อที่จะได้ใช้สารนี้อย่างปลอดภัย
คุณสมบัติทางกายภาพและเคมี
น้ำหนักโมเลกุล (Molecular weight) 128.17
จุดหลอมเหลว (Melting point) 80.2OC
จุดเดือด (Boiling point) 217.9 OC
ความร้อนของการระเหย (Heat of vaporization) 43.2 KJ/mol
ค่าการละลายน้ำ (Water solubility) 31.5 mg/l
ค่าล็อกสัมประสิทธิ์ความไม่ชอบน้ำ (log Kow) 3.25
ค่าคงตัวของการระเหยกลายเป็นไอของสารที่ละลายในน้ำ (Henry’s law constant) 4.83×10-4 atm m3/mol
ประโยชน์ของแนพทาลีน
ลูกเหม็นมีประโยชน์ดีมาก ใช้กำจัดหนู แมลง และมด ไม่ให้มากลํ้ากรายได้อย่างชะงัดนัก ไม่ว่าจะเป็นตู้เสี้อผ้า ตู้เอกสาร ห้องนํ้า ห้องเก็บของ แต่ ปัญหาคือ มักจะมีกลิ่นของลูก เหม็นติดตามสิ่งของเหล่านั้นด้วย เสี้อผ้ามีกลิ่น เหม็นอย่างไม่น่าสวมใส่ หนังสือก็เหม็นอย่างไม่ชวนหยิบให้อ่านเสียเลย ต่างจาก การใช้การะบูนที่มีกลิ่นหอม แต่ก็มีข้อด้อยเพราะมีประสิทธิภาพน้อยกว่า ถ้าจะใช้ ลูกเหม็นอย่างที่ไม่ให้มีกลิ่นตกค้างมาก ให้ใช้ถุงเท้าหรือถุงน่องมาหย่อนลูกเหม็น ในปริมาณที่พอ เหมาะกับตู้ แขวนไว้เหนือเสื้อผ้า แล้วกลิ่นลูกเหม็นซึ่งหนักกว่า อากาศจะตกลงมาข้างล่าง และอย่าเอาลูกเหม็นใส่ไปโดยตรงตามชอก กลิ่นจะแรง เป็นบางจุดแล้วที่อยู่ใกล้ และก้อนลูกเหม็นหมดไว ให้เอาถุงเท้าที่ไม่ใช้แล้วใส่ลูก เหม็นไป 2 ก้อน ใส่ลงไปในกล่องเก็บของ ถ้ากล่องใบใหญ่มากให้ทำเพิ่ม กะดูว่า เมื่อทิ้งไว้หนึ่งวันแล้วมีกลิ่นพอทนได้ ถ้าหากมากหรือน้อยไปก็ปรับเอาเอง หาก ต้องการดับกลิ่นลูกเหม็นก็เอาถุงเครื่องหอมไปไว้ในตู้นั้นหรือกล่องนั้นจะช่วย กลบกลิ่นได้
การกำจัดกลิ่นลูกเหม็นไล่หนู
เวลาหยิบเสื้อผ้าจากตู้ที่ใส่ลูกเหม็นไล่แมลงสาบ แมลงต่างๆ แล้วมีกลิ่น ของลูกเหม็นติดอยู่ที่เสื้อผ้าจนไม่อยากสวมใส่ ให้แก้ไขโดยเอาเสื้อตัวนั้นไปพรม นํ้าให้หมาดๆ แล้วนำเสื้อไปแขวนไว้ในที่ลมโกรก ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก ให้ลม พัดพากลิ่นไม่พึงประสงค์ออกไป ประมาณ 24 ชั่วโมงกลิ่นลูกเหม็นที่ติดอยู่กับ เสื้อผ้าก็จะจางหายไป ถ้าเป็นหนังสือหรือสิ่งอื่นให้เอาออกมาวางผึ่งลมไว้ก่อน จะหยิบมาใช้