สมองอยู่ภายในกะโหลกศีรษะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบประสาทส่วนกลางในร่างกาย มีน้ำหนักประมาณ 1.3 – 1.4 กิโลกรัม สมองประกอบด้วยส่วนหลัก ๆ ได้แก่ ซีรีบรัม ซีรีเบลลัม และก้านสมอง โดยแต่ละส่วนจะทำหน้าที่แตกต่างกัน ดังนี้
- ซีรีบรัม (cerebrum) เป็นส่วนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของสมอง ทำหน้าที่เกี่ยวกับการจำ การคิด สติปัญญา การตัดสินใจ ความมีเหตุผล การพูด การเคลื่อนไหว การรับรู้ การตอบสนอง และอื่น ๆ
- ซีรีเบลลัม (cerebellum) ทำหน้าที่เกี่ยวกับการควบคุมการทรงตัวและการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อต่าง ๆ
- ก้านสมอง (brain stem) ทำหน้าที่ควบคุมการหายใจ การเต้นของหัวใจ ความรู้สึกร้อนหนาว และอุณหภูมิของร่างกาย
โรคอัลไซเมอร์เป็นโรคที่ผู้ป่วยมีปัญหาหลักทางด้านความจำ โดยไม่สามารถจดจำหรือเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ได้ มักจำไม่ได้ว่าวางของไว้ที่ไหนทั้ง ๆ ที่พยายามจะจำ และเมื่อเป็นนานเข้าผู้ป่วยจะมีปัญหาด้านอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น หลงทาง คิดเลขไม่ได้ ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้เอง มีปัญหาทางด้านอารมณ์และพฤติกรรม.โรคอัลไซเมอร์เกิดจากการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างในสมอง ทำให้สมองบางส่วนทำหน้าที่ลดลง
สมองซีกซ้าย เป็นสมอง “ส่วนของการตัดสิน” คือ ทำหน้าที่ในเรื่องของการใช้ภาษา การเขียน การอ่าน ทักษะด้านตัวเลข การใช้เหตุผล การควบคุม การพูด ทักษะด้านวิทยาศาสตร์ การควบคุมการทำงานของมือขวา
สมองซีกขวา เป็นสมอง “ส่วนของการสร้างสรรค์” คือ ทำหน้าที่ในเรื่องของศิลปะ ความเข้าใจการเห็นภาพสามมิติ ความรู้สึกดื่มด่ำต่อศิลปะ ความมีสุนทรียะด้านดนตรี เพลง และการใช้จินตนาการในการดำเนินชีวิต รวมทั้งทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของมือซ้าย
สำหรับวิธีการพัฒนาสมอง คือ
- พัฒนาสมองซีกซ้าย ควรให้ลูกเล่นเกมที่ใช้ทักษะความคิด เช่น รูบิค หมากรุก ครอสเวิร์ด เป็นต้น เพื่อฝึกการวางแผน การคิดให้เป็นระบบ
- พัฒนาสมองซีกขวา ควรให้ลูกทำกิจกรรมที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์ อย่างเช่น วาดรูป ทำงานศิลปะ เล่นดนตรี เพื่อทำให้สมองส่วนนี้ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
อ้างอิง
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.2 เล่ม 1 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)