คนไหนที่สนใจเรียนนิติศาสตร์แต่ยังไม่แน่ใจว่าสายนี้มีเส้นทางการเรียนยังไง และของป.ตรีและเมื่อเรียนจบแล้ว (ซึ่งจะถูกเรียกว่านิติบัณฑิต) จะมีเส้นทางการเรียนต่อในประเทศและต่างประเทศยังไง
นิติศาสตร์คืออะไร ?
นิติศาสตร์จะศึกษาเกี่ยวกับการรักษากฎหมายที่ใช้ในสังคม เพื่อให้ทราบว่าสิ่งใดผิดหรือถูก กฎหมายยังกล่าวถึงบทลงโทษผู้ที่ฝ่าฝืนและกระทำผิดกฎหมายด้วย กฎหมายมีความแตกต่างกันในแต่ละประเทศและเปลี่ยนแปลงไปตามเวลา เพื่อสะท้อนการเปลี่ยนแปลงทัศนคติทางสังคม ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวนี้จะเปิดให้มีการอภิปราย เพื่อให้ได้มาซึ่งกฎหมายที่ถูกต้องและเป็นธรรม ดังนั้นกฎหมายคือสิ่งที่นำมาแก้ปัญหาความขัดแย้งและทัศนคติที่ไม่ตรงกัน ซึ่งจะสอดแทรกทุกๆด้านของชีวิตมนุษย์ สิทธิของพลเมือง เศรษฐกิจและสังคม ตลอดจนด้านสื่อสารต่างๆ
ทำไมถึงต้องเรียนนิติศาสตร์ ?นิติศาสตร์เป็นสาขาที่ได้รับการยอมรับในการเลือกเรียนสูงสุดวิชาหนึ่ง เนื่องจากเป็นวิชาที่มีองค์ความรู้ที่ลึกซึ้งและเกี่ยวข้องกับเรื่องทุจริตมากมาย ผู้ที่เรียนนิติศาสตร์จะต้องเป็นผู้ที่อ่านรายละเอียดรวมถึงรับทราบการบอกกล่าวได้ ควรเป็นผู้ที่ต้องเรียนรู้เรื่องราวก่อนเกิดและพัฒนาการของคดีต่างๆ ทั้งนี้ก็เพื่อที่จะสามารถจัดการกับคดีใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นในทุกวันนี้
นอกเหนือจากที่กล่าวมาแล้ว กฎหมายยังใช้บังคับควบคุมดูแลทุกแง่ทุกมุมของชีวิตมนุษย์ว่าอะไรที่ทำได้และทำไม่ได้ ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความสำคัญอย่างมาก กฎหมายสามารถที่จะเปลี่ยนแปลงได้แต่การเปลี่ยนแปลงนั้นก็ไม่ได้เกิดขึ้นบ่อยนัก เพราะเรื่องที่ซับซ้อนขึ้นอยู่กับความจำเป็นต่างๆที่พฤติกรรมของมนุษย์และสังคมนั้นๆ ต้องการจะตัดสินว่าสิ่งใดถูกหรือผิด ผู้ที่เรียนนิติศาสตร์สามารถที่จะเลือกสาขาวิชาชีพทางด้านกฎหมายได้หลายสาขา ซึ่งได้แก่ กฎหมายด้านการสื่อสาร ด้านอสังหาริมทรัพย์ ด้านอาชญากรรม ด้านการล่วงละเมิดสิทธิผู้อื่น ด้านเศรษฐศาสตร์ เกี่ยวกับคนเข้าเมือง ด้านภาษีอากร และด้านทหาร
การเรียนนิติศาสตร์ไม่ใช่ว่าจะต้องท่องจำคดีต่างๆที่ตัดสินไปแล้ว แต่นิติศาสตร์จะสอนให้เกิดความรู้ความชำนาญและสร้างความแข็งแกร่ง อันเป็นสาระสำคัญที่มุ่งเน้นในแต่ละสาขาวิชาชีพกฎหมาย ทั้งนี้จะรวมถึงความสามารถในการสื่อสารหรือโต้แย้งอย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในด้านการพูดหรือการเขียนรายงานรวมถึงความสามารถที่จะวิเคราะห์และดึงเอาเนื้อหาสาระสำคัญจากบันทึกรายงานที่มีจำนวนมากมายได้อย่างรวดเร็ว แต่ยังคงเนื้อหาได้อย่างครบถ้วน
การมีโอกาสที่จะต่อสู้เพื่อความเปลี่ยนแปลง เช่น การเป็นตัวแทนบุคคลากรในการต่อสู้คดีกับองค์กรต่างๆ และการมุ่งเน้นในเรื่องสิทธิมนุษยชน ซึ่งเรื่องที่กล่าวมานี้ล้วนแต่สร้างชื่อเสียงเกียรติยศมาแล้วทั้งสิ้น
วิชากฎหมายเป็นวิชาที่มีเสน่ห์ดึงดูดใจ ดังที่เคยเห็นในภาพยนตร์หรือโทรทัศน์ ผู้ที่เป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านกฎหมายมักจะได้รับผลตอบแทนที่คุ้มค่า ซึ่งเขาเหล่านั้นอาจจะกลายเป็นผู้พิพากษา ผู้ถือหุ้นในบริษัทเป็นนักการเมืองและอื่นๆอีกมากมาย
สิ่งหนึ่งที่เป็นประโยชน์ในการเรียนกฎหมายในประเทศที่ใช้ภาษาอังกฤษในการสื่อสาร เช่น สหราชอาณาจักร หรือ สหรัฐอเมริกา ซึ่งระบบกฎหมายของประเทศเหล่านี้ จะเป็นพื้นฐานกฎหมายที่นำไปใช้ทั่วโลก ดังนั้นผู้ที่สำเร็จการศึกษาชั้นสูงก็จะสามารถนำเอาความรู้ที่เล่าเรียนไปใช้ได้ในหลายๆแห่งทั่วโลก
บุคลิกแบบใดเหมาะสมกับการเรียนนิติศาสตร์ ?
การเรียนนิติศาสตร์คือภาระที่ยิ่งใหญ่มาก จำเป็นจะต้องอ่านหนังสือหลายๆชั่วโมง เพื่อที่จะได้มีความรู้ที่นำไปใช้ได้ทุกๆวัน ซึ่งมีรายละเอียดของเนื้อหามากมายรวมถึง ชื่อ วันเวลา และสาระสำคัญ ดังนั้นผู้ที่สามารถปรับตัวให้นั่งอ่านเรื่องราวต่างๆได้นานและจับเนื้อหาใจความได้ จะเป็นผู้ที่สามารถเรียนนิติศาสตร์ได้อย่างไม่ลำบากมากนัก (แม้ว่าการเริ่มต้นอาจจะมีอุปสรรคอยู่บ้าง) ซึ่งในความเป็นจริงแล้วอาจมีรายละเอียดปลีกย่อยอื่นๆ ที่จะเป็นตัวขับเคลื่อนความพยายามนี้ของคุณ แต่ความตั้งใจต่อการอ่านและการทำความเข้าใจเรื่องราวต่างๆ มากมายเป็นเวลานานๆ นั้นเป็นสิ่งจำเป็น
นอกเหนือจากความสามารถในการวิเคราะห์เรื่องราวต่างๆอย่างมีประสิทธิภาพในเวลาที่กำหนดแล้วผู้ที่เรียนนิติศาสตร์จะต้องมีความชำนาญในการเขียนรายงานเป็นอย่างดี สามารถที่จะร่างโครงร่างการโต้แย้งอย่างมั่นใจ นอกจากนี้จะต้องมีความสามารถในการพูดและสื่อข้อความที่สำคัญในที่สาธารณะได้ เช่น ในศาลยุติธรรม หรือสื่อมวลชน ความสามารถในการจัดการตนเองจะเป็นประโยชน์มากสำหรับการเลือกอาชีพนักกฎหมาย เช่น การวางแผนที่จะถกเถียงหรือโต้แย้ง (ซึ่งในบางกรณีคดีต่างๆจะใช้เวลายาวนานนับหลายเดือนหรือหลายปี) หรือยกกรณีต่างๆ เป็นตัวอย่าง จากประสบการณ์ที่ผ่านมา
หลักเกณฑ์การรับนักศึกษาของนิติศาสตร์คืออะไรบ้าง ?
ผู้ที่ประสงค์จะเรียนนิติศาสตร์จะต้องมีคะแนนภาษาอังกฤษที่ดี ซึ่งจะเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นว่าเป็นผู้ที่มีความสามารถและความชำนาญในการเขียนรวมทั้งสรุปเรื่องราวต่างๆได้ ดังนั้นทางมหาวิทยาลัยจะกำหนดคะแนนการทดสอบภาษาอังกฤษของวิชากฎหมายสูงกว่าวิชาสาขาอื่นๆ เพื่อให้แน่ใจว่านักศึกษาสามารถเรียนวิชากฎหมายที่มีเนื้อหาซับซ้อนได้ บางครั้งอาจจะมีการกำหนดคะแนนสอบภาษาละตินในการสอบเข้า เนื่องจากกฎหมายหลายฉบับมักจะใช้ภาษาละตินกำกับ (ทั้งที่ไม่มีความจำเป็นเลย)
ในการเขียนจดหมายแนะนำตัว นักศึกษาควรเขียนถึงประสบการณ์เรื่องราวที่เกิดขึ้นในชีวิตจริงที่เป็นสิ่งจูงใจให้นักศึกษาเลือกเรียนวิชากฎหมายดังกล่าว นักศึกษามีความใฝ่ฝันที่จะเรียนวิชากฎหมายให้สำเร็จ อีกทั้งแสดงให้เจ้าหน้าที่ที่จะรับนักศึกษาเข้าเรียนได้ประจักษ์ถึงความพร้อมที่จะศึกษาเล่าเรียน
นักศึกษาควรตรวจสอบกฎเกณฑ์ ข้อกำหนดในการสมัครเข้าเรียนโดยตรงกับทางมหาวิทยาลัย
มีสาขาอะไรให้เลือกเรียนบ้าง ?
- สาขากฎหมายแพ่ง
- สาขากฎหมายอาญา
- สาขากฎหมายระหว่างประเทศ
- สาขาที่ปรึกษากฎหมาย
- สาขากฎหมายศึกษา
- สาขากฎหมายมหาชน
เส้นทางอาชีพในอนาคต
นักศึกษาส่วนใหญ่ที่เลือกเรียนนิติศาสตร์ในต่างประเทศ มักจะมีความตั้งใจที่จะเป็นนักกฎหมาย อาจจะทำงานในส่วนของบริษัทเอกชนหรือทนายความ หลายคนมีความก้าวหน้าในการทำงานบริษัทเอกชนและกลายเป็นผู้ถือหุ้นบริษัทในเวลาต่อมา บางคนเป็นผู้พิพากษาในระดับต่างๆและบางคนมีโอกาสเปิดสำนักงานกฎหมายของตนเอง
ปริญญาตรีในประเทศ
มี 4 ทาง
- การสอบตรง มหาวิทยาลัยที่เปิดสอบตรงคือ ธรรมศาสตร์ และจุฬา ซึ่งรับเยอะมากกว่าครึ่งของจำนวนที่เปิดรับทั้งหมด
- แอดมิชชั่น อาจจะต้องรอผลนานกว่า
- มหาวิทยาลัยเปิด เป็นอีกทางเลือกถ้าเรามุ่งมั่นที่จะเป็นนิติบัณฑิตเลือกเรียนที่มหาวิทยาลัยเปิดเช่นรามคำแหงก็มีชื่อเสียงมาก
- มหาวิทยาลัยเอกชน ทุกสถาบันเปิดสอนหลักสูตรนิติศาสตร์ และยังมีภาคภาษาอังกฤษอีกด้วย
เลือกเรียนต่อ
- เรียนเนติบัญฑิตไทย
- สอบเป็นอัยการ และ ผู้พิพากษา
- เรียนต่อปริญญาโทเนติต่างประเทศ
- เรียนต่อและทำวิจัยในหัวที่สนใจ การเรียนต่อนิติศาสตร์ต่างประเทศจะเป็นการเรียนเพื่อนำไปใช้ เรียนตีความตามบริบทต่างๆ
มหาวิทยาลัยต่างประเทศที่มีชื่อเสียงด้านกฎหมาย
- UCL (University College London)
- University of Melbourne
- University of California, Berkeley
- Columbia University
- University of Chicago
ทำงาน
- รับราชการทำงานในกระทรวง เช่น ทหาร อาจารย์ ตำรวจ
- ทนายความ ที่ปรึกษากฎหมาย
- ที่ปรึกษากฎหมายด้านธุรกิจต่างประเทศ-ในประเทศ ให้กับบริษัท
- ที่ปรึกษากฎหมายด้านการเงิน เช่น ธนาคาร หรือ บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์
- งานนอกเหนือจากด้านกฎหมาย เช่นบริษัทเอกชน ธุรกิจส่วนตัว