คณิตศาสตร์พื้นฐาน ม.6 การวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลเชิงคุณภาพ
หัวข้อนี้จะทบทวนเกี่ยวกับ แผนภูมิรูปภาพ แผนภูมิรูปวงกลม และแผนภูมิแท่ง
1. แผนภูมิรูปภาพ (pictogram) เป็นการน าเสนอข้อมูลโดยใช้รูปภาพหรือสัญลักษณ์แสดงความถี่ของแต่ละข้อมูล ซึ่งจะต้องก าหนดในแผนภูมิว่ารูปภาพหรือสัญลักษณ์หนึ่งรูปนั้นแทนความถี่เท่าใด
2. แผนภูมิรูปวงกลม (pie chart or circular chart) เป็นการน าเสนอข้อมูลโดยใช้พื้นที่ภายในของรูปวงกลมแทนความถี่ของข้อมูลทั้งหมด และแสดงสัดส่วนของความถี่ของแต่ละข้อมูลด้วยพื้นที่แต่ละส่วน
ภายในรูปวงกลมซึ่งแบ่งด้วยรัศมี โดยสัดส่วนของความถี่ของแต่ละข้อมูลเท่ากับสัดส่วนของขนาดของมุมที่จุดศูนย์กลางของรูปวงกลม โดยทั่วไปจะแสดงสัดส่วนของความถี่ของข้อมูลด้วยความถี่สัมพัทธ์ในรูป
ร้อยละ
3. แผนภูมิแท่ง (bar chart) เป็นการน าเสนอข้อมูลด้วยแท่งรูปสี่เหลี่ยมมุมฉากในแนวตั้งหรือ แนวนอนโดยใช้ความสูงหรือความยาวของแท่งรูปสี่เหลี่ยมมุมฉากแต่ละรูปแสดงความถี่ของข้อมูลของแต่ ละตัวแปรที่สนใจศึกษา แผนภูมิแท่งมีได้หลายแบบ เช่น
3.1 แผนภูมิแท่งเชิงเดี่ยว (simple bar chart) เป็นแผนภูมิแท่งซึ่งมีตัวแปรที่สนใจศึกษาเพียง หนึ่งตัว โดยแสดงข้อมูลและความถี่ของข้อมูล เพื่อแสดงการเปรียบเทียบความถี่ของแต่ละข้อมูล
3.2 แผนภูมิแท่งพหุคูณ (multiple bar chart) เป็นแผนภูมิแท่งซึ่งมีตัวแปรที่สนใจศึกษาตั้งแต่
2 ตัวขึ้นไป (ในที่นี้จะศึกษาเพียง 2 ตัวเท่านั้น) โดยแสดงข้อมูลของแต่ละตัวแปรที่สนใจศึกษาบนแกน
เดียวกัน และแสดงความถี่ร่วมของข้อมูลของตัวแปรที่สนใจศึกษาด้วยแท่งรูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก
3.3 แผนภูมิแท่งส่วนประกอบ (component bar chart) เป็นแผนภูมิแท่งที่แสดงจ านวนรวม
และส่วนประกอบของจ านวนรวมนั้น โดยการแบ่งเป็นส่วนย่อย ๆ
ตัวอย่างที่ 1 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต าบลแห่งหนึ่งได้ส ารวจหมู่เลือดในระบบ ABO ของ
ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ใกล้โรงพยาบาลจ านวน 30 คน ได้ผลส ารวจดังนี้
A B O AB O B AB O B A
O O A B AB O B AB O B
O B O O A O A O B O
1) จงเขียนแผนภูมิรูปภาพแสดงจ านวนชาวบ้านจ าแนกตามหมู่เลือดในระบบ ABO
ตัวอย่างที่ 2 จากการส ารวจการใช้สื่อสังคมออนไลน์หลักของนักเรียนโรงเรียนวังน้ าเย็นวิทยาคม
จ านวน 1,000 คน โดยผู้ตอบแบบส ารวจแต่ละคนสามารถเลือกสื่อสังคมออนไลน์หลักที่ตนเองใช้ได้เพียง
สื่อเดียวเท่านั้น ได้ผลส ารวจดังนี้
สื่อสังคมออนไลน์หลัก เพศ
รวม
ชาย หญิง
Facebook 220 240 460
Instagram 150 210 360
Twitter 40 90 130
อื่น ๆ 35 15 50
รวม 445 555 1,000
1) จงเขียนแผนภูมิแท่งพหุคูณแสดงจ านวนนักเรียนที่ใช้สื่อสังคมออนไลน์หลัก
วิธีท า จากข้อมูลที่ก าหนดให้ จะได้แผนภูมิแท่งพหุคูณดังนี้
2) จงเขียนแผนภูมิแท่งส่วนประกอบแสดงจ านวนนักเรียนที่ใช้สื่อสังคมออนไลน์หลัก
วิธีท า จากข้อมูลที่ก าหนดให้ จะได้แผนภูมิแท่งส่วนประกอบได้ดังนี้ดังนี้
ตัวอย่างที่ 3 จากการสำรวจการใช้สื่อสังคมออนไลน์หลักของนักเรียนโรงเรียนวังน้าเย็นวิทยาคม
โดยผู้ตอบแบบสำรวจแต่ละคนสามารถเลือกสื่อสังคมออนไลน์หลักที่ตนเองใช้ได้เพียงสื่อเดียวเท่านั้น ได้ผล
สำรวจดังแผนภูมิรูปวงกลมดังนี้
1) จงสรุปเกี่ยวกับการใช้สื่อสังคมออนไลน์หลักของนักเรียน ที่ตอบแบบสำรวจนี้
ตอบ จากแผนภูมิรูปวงกลม สรุปได้ว่านักเรียนโรงเรียนวังน้ าเย็นวิทยาคมที่ตอบแบบสำรวจที่ใช้
Facebook เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลักมีจ านวนมากที่สุด รองลงมาคือ Instagram, Twitter, Line และ
อื่น ๆ ตามลำดับ
2) ถ้ามีนักเรียนตอบแบบสำรวจทั้งหมด 2,000 คน จงหาว่ามีนักเรียนตอบแบบสำรวจเลือกใช้
Facebook, Instagram, Twitter, Line และอื่น ๆ เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลักอย่างละกี่คน
วิธีทำ เนื่องจากมีนักเรียนตอบแบบสำรวจจำนวน 2,000 คน จะได้ว่า
มีนักเรียนเลือกใช้ Facebook จำนวน 34
100× 2,000 = 680 คน
มีนักเรียนเลือกใช้ Instagram จำนวน 24
100× 2,000 = 480 คน
มีนักเรียนเลือกใช้ Twitter จำนวน 20
100× 2,000 = 400 คน
มีนักเรียนเลือกใช้ Line จำนวน 16
100× 2,000 = 320 คน
มีนักเรียนเลือกใช้อื่น ๆ จำนวน 6
100× 2,000 = 120 คน
3) จำนวนนักเรียนที่ตอบแบบสำรวจที่ใช้ Facebook เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลักคิดเป็นประมาณกี่เท่า
ของจ านวนักเรียนที่ใช้ Twitter เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลัก
ตอบ เนื่องจากมีนักเรียนตอบแบบสำรวจที่ใช้ Facebook และ Twitter เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลัก
คิดเป็นร้อยละ 34 และ 20 ตามล าดับ
ดังนั้น นักเรียนที่ใช้ Facebook เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลัก คิดเป็น
34/20 = 1.7 เท่าของจ านวนนักเรียน
ที่ใช้Twitter เป็นสื่อสังคมออนไลน์หลัก
ขอบคุณข้อมูล สสวท บทที่ 2 การวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลเชิงคุณภาพ
และ รายวิชาคณิตศาสตร์ 5 (ค33101)
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง การวิเคราะห์และน้าเสนอข้อมูลเชิงคุณภาพ ชั นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จัดท้าโดย ครูนิคม พรมณี