การจัดการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 นอกจากมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ทั้ง 5 สาระ ได้แก่ จำนวนและการดำเนินการ การวัด เรขาคณิต พีชคณิต การวิเคราะห์ข้อมูลและความน่าจะเป็น แล้ว ผู้เรียนต้องมีทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร์ ซึ่งเป็นความสามารถในการนำความรู้ทางคณิตศาสตร์ไปใช้ในงานหรือในชีวิตจริง
โดยหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ กำหนดให้ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ เป็นสาระหนึ่งในสาระที่เป็นองค์ความรู้ของกลุ่มสาระคณิตศาสตร์ทั้ง 6 สาระ ทั้งนี้ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ ที่ระบุในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ได้แก่
1. การแก้ปัญหา (Problem Solving)
2. การให้เหตุผล (Reasoning)
3. การสื่อสาร (Communication)
4. การเชื่อมโยง (Connection)
5. การคิดสร้างสรรค์ (Creativity)
ในการเสริมสร้างทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ให้แก่ผู้เรียน ครูคณิตศาสตร์สามารถให้นักเรียนทำกิจกรรมที่พัฒนาทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ ทั้งในห้องเรียนและนอกห้องเรียน โดยเลือกกิจกรรมให้เหมาะสมกับพื้นฐานความรู้ และวุฒิภาวะของนักเรียน ในที่นี้จะนำเสนอตัวอย่างกิจกรรมที่พัฒนาทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการประชุมวิชาการวิทยาศาสตร์– คณิตศาสตร์ในโรงเรียนครั้งที่ 19 (วทร.19 ) เพื่อครูสามารถนำไปใช้จัดกิจกรรมให้กับนักเรียนในชั้นเรียน
กิจกรรมที่ 1 เกมจิ๊กซอว์
เกมจิ๊กซอว์เป็นเกมที่พบได้ทั่วไป และสามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้กับเนื้อหาคณิตศาสตร์อย่างหลากหลาย กิจกรรมนี้เป็นตัวอย่างการนำเกมจิ๊กซอว์มาใช้เป็นกิจกรรมการเรียนการสอนคณิตศาสตร์
อุปกรณ์
จิ๊กซอว์จำนวน 7 ชิ้น ดังรูป
วิธีเล่น
ให้นำชิ้นส่วนจิ๊กซอว์มาต่อกันลงในตารางต่อไปนี้ โดยให้ตัวเลข 1 อยู่ติดกับ 2, 3 อยู่ติดกับ 4 และ 5 อยู่ติดกับ 6
ประเด็นชวนคิด
1. ท่านคิดว่ากิจกรรมนี้ใช้ความรู้คณิตศาสตร์เรื่องใดบ้าง
2. ท่านคิดว่าสามารถนำเกมจิ๊กซอว์ ไปใช้ในการสอนเนื้อหาใดได้อีกบ้าง
3. ท่านใช้ทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร์ใดบ้าง ในการทำกิจกรรมนี้
จากกิจกรรมนี้ จะเห็นว่านักเรียนอาจใช้ความรู้เรื่องการแปลงทางเรขาคณิตมาอธิบายระหว่างการทำกิจกรรม โดยนักเรียนจำเป็นต้องมีทักษะการเชื่อมโยงเพื่อต่อจิ๊กซอว์ให้สมบูรณ์ นอกจากนี้ ในบทบาทของครูผู้สอนอาจใช้ทักษะการเชื่อมโยงความรู้ภายในสาระ ในการประยุกต์กิจกรรมนี้ไปใช้ในการเรียนการสอนเรื่องอื่นๆได้ เช่น เซต การแยกตัวประกอบพหุนาม อัตราส่วนตรีโกณมิติ เรขาคณิตวิเคราะห์
เฉลยเกมจิ๊กซอว์