ยีนเป็นส่วนหนึ่งของดีเอ็นเอที่กำหนดลักษณะ ลักษณะคือลักษณะหรือคุณลักษณะที่ส่งต่อจากรุ่นหนึ่งไปยังอีกรุ่นหนึ่งเช่นความสูงหรือสีตา
ยีนมีหลายรูปแบบหรือหลายเวอร์ชัน แต่ละรูปแบบเหล่านี้เรียกว่าอัลลีล ตัวอย่างเช่นยีนที่รับผิดชอบลักษณะสีผมมีหลายอัลลีล ได้แก่ อัลลีลสำหรับผมสีน้ำตาลอัลลีลสำหรับผมบลอนด์อัลลีลสำหรับผมสีแดงและอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับความแตกต่างกันของความหมายระหว่างยีนและแอลลีล
ยีน | Allele | |
คำจำกัดความ | ยีนเป็นส่วนหนึ่งของดีเอ็นเอที่กำหนดลักษณะเฉพาะ | อัลลีลเป็นรูปแบบเฉพาะของยีน |
ฟังก์ชัน | ยีนมีหน้าที่ในการแสดงออกของลักษณะ | Alleles มีหน้าที่รับผิดชอบต่อรูปแบบที่สามารถแสดงลักษณะที่กำหนดได้ |
การจับคู่ | ยีนไม่ได้เกิดขึ้นเป็นคู่ | อัลลีลเกิดขึ้นเป็นคู่ |
ตัวอย่าง | สีตาสีผมรูปร่างของเส้นผม | ดวงตาสีฟ้าผมสีบลอนด์เส้นผมรูปตัววี |
ฟังก์ชัน
ยีนควบคุมลักษณะของสิ่งมีชีวิต พวกเขาทำได้โดยทำหน้าที่เป็นคำแนะนำที่จะทำให้โปรตีนโปรตีนเป็นโมเลกุลที่มีความหลากหลายซึ่งมีบทบาทสำคัญหลายอย่างในร่างกายของเราเช่นการผลิตฮอร์โมนและการสร้างแอนติบอดี
มนุษย์มียีนสองชุด (หรืออัลลีล) ของยีนแต่ละยีนซึ่งสืบทอดมาจากพ่อแม่แต่ละคน อัลลีลมีบทบาทสำคัญในการกำหนดคุณลักษณะส่วนบุคคลของมนุษย์แต่ละคน อัลลีลเป็นยีนรุ่นเดียวกันที่มีลำดับเบสดีเอ็นเอแตกต่างกันเล็กน้อย ความแตกต่างเล็กน้อยระหว่างอัลลีลของยีนเดียวกันทำให้เกิดลักษณะเฉพาะของแต่ละคน
กรรมพันธุ์
การถ่ายทอดทางพันธุกรรมคือการถ่ายทอดลักษณะไปยังลูกหลาน ยีนเป็นตัวกำหนดลักษณะของคุณเช่นคุณสูงแค่ไหนดวงตาของคุณสีอะไรและผมของคุณเป็นสีอะไร แต่ลักษณะเดียวมักถูกกำหนดโดยยีนหลายตัวแทนที่จะเป็นเพียงลักษณะเดียว ตัวอย่างเช่นความสูงเพียงอย่างเดียวจะถูกกำหนดโดยกว่า 400 ยีน
มนุษย์และสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์อื่น ๆ มีสองอัลลีลที่ไซต์เดียวกันบนโครโมโซม โครโมโซมเป็นดีเอ็นเอที่มีความยาวมากพันรอบโปรตีนพิเศษที่เรียกว่าฮิสโตน มนุษย์มีโครโมโซม 46 แท่ง ผู้ปกครองแต่ละคนส่งผ่านโครโมโซม 23 ตัว ดังนั้นการแสดงออกของลักษณะใด ๆ จะขึ้นอยู่กับแหล่งข้อมูลสองแหล่ง แหล่งที่มาทั้งสองนี้คืออัลลีลของพ่อและอัลลีลของมารดา
จีโนไทป์และฟีโนไทป์
genotypeเป็นยีนทั้งหมดที่ส่งผ่านไปยังบุคคลโดยพ่อแม่ของพวกเขา แต่ไม่ใช่ว่ายีนทั้งหมดที่คุณมีจะถูกแปลเป็นลักษณะที่มองเห็นได้ ชุดของลักษณะทางกายภาพของแต่ละบุคคลได้เรียกว่าฟีโนไทป์ฟีโนไทป์ของแต่ละบุคคลประกอบด้วยยีนที่แสดงออกมาโดยเฉพาะ
ตัวอย่างเช่นเลือกบุคคลที่มีหนึ่งอัลลีลสำหรับผมสีบลอนด์และหนึ่งอัลลีลสำหรับผมสีน้ำตาล จากข้อมูลนี้เราทราบว่าจีโนไทป์ของพวกมัน ได้แก่ ผมบลอนด์และผมสีน้ำตาล หากเราสังเกตว่าบุคคลนั้นมีผมสีบลอนด์หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งผมบลอนด์เป็นลักษณะที่แสดงออกมาเราจะรู้ว่าฟีโนไทป์ของพวกเขารวมถึงผมสีบลอนด์ แต่ไม่ใช่ ผมสีน้ำตาล
ลักษณะเด่นและถดถอย
จีโนไทป์สามารถเป็น homozygous หรือ heterozygous เมื่อทั้งสองอัลลีลสืบทอดยีนให้เหมือนยีนเฉพาะนี้เรียกว่าhomozygousอีกทางเลือกหนึ่งเมื่อยีนทั้งสองแตกต่างกันยีนจะถูกกล่าวว่าเป็น heterozygous
ลักษณะเด่นจำเป็นต้องมีอัลลีลเพียงหนึ่งอัลลีลเพื่อให้สามารถแสดงลักษณะที่กำหนดได้ ลักษณะการถดถอยสามารถแสดงออกได้ก็ต่อเมื่อจีโนไทป์เป็น homozygous ตัวอย่างเช่นเส้นขนรูปตัววีเป็นลักษณะที่โดดเด่นในขณะที่เส้นผมตรงจะถอยกลับ เพื่อให้มีเส้นผมที่ตรงอัลลีลของเส้นผมทั้งสองจะต้องเป็นเส้นผมที่ตรง อย่างไรก็ตามเพื่อให้มีเส้นผมเป็นรูปตัววีอัลลีลของเส้นผมเพียงหนึ่งในสองเส้นจะต้องเป็นรูปตัววี