เคมีอินทรีย์  (Organic Chemistry)-เคมี ม.6 ออนไลน์

เคมีอินทรีย์ (Organic Chemistry)

สารประกอบอะโรมาติก คือ สารประกอบไฮโดรคาร์บอนไม่อิ่มตัวที่มีคาร์บอนต่อกันเป็นวง มีจำนวน อิเล็กตรอนเป็น 4n+2 เมื่อ n = 1, 2,3 และอิเล็กตรอนเหล่านี้ไม่อยู่ประจำที่ สารที่เราคุ้นเคยได้แก่ เบนซีน (benzene) มีสูตรเคมี คือ C₆H₆ ซึ่งคาร์บอนทั้งหกอะตอมต่อกันเป็นหกเหลี่ยมและคาร์บอนทุก ๆ อะตอมอยู่ในระนาบเดียวกันและมีจำนวน 6 อิเล็กตรอน  เบนซีนและอนุพันธ์ของเบนซีน (ไดฟีนิล ออกไซด์ (Diphenyl Oxide) และ ไบฟีนิล (Biphenyl)) จัดเป็นสารประกอบอะโรมาติกไฮโดรคาร์บอนชนิดหนึ่งที่พบเห็นและใช้กันอย่างแพร่หลายและเป็นโมเลกุลที่เล็กที่สุดของสารประกอบอะโรมาติก มีน้ำหนักเบา ลอยไปในอากาศระยะไกลได้ นิยมใช้เป็นตัวทำละลายและเป็นสารตั้งต้นในการสังเคราะห์สารประกอบต่างๆ เช่น เป็นสารตั้งต้นในการผลิตเส้นใยโพลีเอสเตอร์ สารตั้งต้นในการผลิตในการผลิตสีย้อม เป็นต้น

ประโยชน์ของเบนซีนและอนุพันธ์

เบนซีน : อธิบายผลการทดลองเกี่ยวกับเบนซีนด้วยโครงสร้าง
เรโซแนนซ์
2. ลักษณะของสารประกอบแอโรมาติกตาม Hückel’s rule
3. การเรียกชื่อสาร
4. สมบัติของสารและการเตรียม
5. ปฏิกิริยาและกลไกการเกิดปฏิกิริยา
6. ผลของ substituent site ต่อปฏิกิริยาการแทนที่
7. ปฏิกิริยาที่ alkyl group ของ alkyl benzene

สารอินทรีย์หมายถึงสารประกอบที่มีธาตุคาร์บอนเป็นองค์ประกอบ ทั้งที่เกิดจากสิ่งมีชีวิต และจากการสังเคราะห์ ยกเว้นสารต่อไปนี้ ซึ่งเป็นสารอนินทรีย์

• ออกไซด์ของคาร์บอน เช่น CO2
• เกลือคาร์บอเนต ( ) และไฮโดรเจนคาร์บอเนต ( ) เช่น แคลเซียมคาร์บอเนต (CaCO3) โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต (NaHCO3)
• เกลือคาร์ไบด์ เช่น แคลเซียมคาร์ไบด์ (CaC2)
• เกลือไซยาไนด์ เช่น โพแทสเซียมไซยาไนด์ (KCN) , โซเดียมไซยาไนด์ (NaCN)
• เกลือไซยาเนต เช่น แอมโมเนียมไซยาเนต (NH4OCN)
• สารที่ประกอบด้วยธาตุคาร์บอนเพียงชนิดเดียว เช่น เพชร แกรไฟต์ ฟุลเลอรีน

ในทางอุตสาหกรรมใช้ โทลูอีน เป็นตัวทำละลายสำหรับแล็กเกอร์ ใช้ทำสี ยาและวัตถุระเบิด  ส่วน  ไซลีน นิยมใช้เป็นตัวทำละลายกรีสและน้ำมัน  นอกจากนี้ยังใช้ทำความสะอาดสไลด์และเลนส์กล้องจุลทรรศน์ด้วย  สำหรับ พาราไซลีน  นั้นสามารถถูกออกซิไดส์ให้กรด  terephthalic  ซึ่งใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตเส้นใยโพลีเอสเตอร์ (dacron)  ที่ใช้ในอุตสาหกรรม  การผลิตสินค้าใช้ ไนโตรเบนซีน ในการผลิตอนิลีนซึ่งเป็นสารตั้งต้นในการผลิตสีย้อมและยาต่าง ๆ ฟีนอล ใช้ในการผลิตสีย้อม  ยารักษาโรค  ยาฆ่าเชื้อโรค  พลาสติก  เช่น  เบคิไลท ( bakelite ) วัตถุระเบิด  เช่น  กรดพิคริก และเป็นยาป้องกันเชื้อโรค  เช่น  sucrets เบนซีนนั้นใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิต

– ไซโคลเฮกเซน (Cyclohexane – C₆H₁₂) โดยการเติมไฮโดรเจนกลับเข้าไปที่วงแหวน ไซโคลเฮกเซนใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิต caprolactam ซึ่งนำไปสู่การผลิตเส้นใยไนลอน

– เอทิลเบนซีน โดยนำเบนซีนมาทำปฏิกิริยากับเอทิลีน เส้นทางนี้เป็นเส้นทางหลักในการผลิตเอทิลเบนซีน เอทิลเบนซีนที่ได้จะถูกเปลี่ยนไปเป็น Styrene (C₆H₅-CH=CH₂) ซึ่งเป็นสารตั้งต้นในการผลิตพอลิสไตรีน (Polystyrene – PS) โรงงานที่ผลิตพอลิสไตรีนก็มักจะมีหน่วยผลิตเอทิลเบนซีนและสไตรีนของตัวเอง

– คิวมีน (Cumene – C₆H₅-(CH₃CHCH₃)) โดยนำเบนซีนไปทำปฏิกิริยากับโพรพิลีน คิวมีนนี้ใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตฟีนอล (Phenol – C₆H₅-OH) โดยจะได้อะซีโทน (acetone – H₃C-CO-CH₃) เป็นผลิตภัณฑ์ร่วม โรงงานที่ผลิตฟีนอลก็มักจะมีหน่วยผลิตคิวมีนของตัวเองเช่นเดียวกัน

ขอบคุณข้อมูล https://www.scimath.org/